Strona:PL Henryk Sienkiewicz-Pisma zapomniane i niewydane.djvu/168

choć o tem wyraźnie nie wspomniał, opowiadał o całej tej tragedji spokojnie, głosem zupełnie beznamiętnym, bez skargi na dowódcę, który pozwolił się otoczyć — i bez żalu, a nawet jakby z tęsknotą za rzeczami, które przeszły i zasunęły się w cień przeszłości. Zdziwienie ich wzrosło jeszcze bardziej, gdy wkońcu oświadczył, że były to jednak czasy od dzisiejszych lepsze, a zwłaszcza szlachetniejsze.
 — Dlaczego? — zapytał Felicjan.
 — Naprzód dlatego, — odpowiedział wolno i z naciskiem podróżny — że drzewo nie próchniało od środka, powtóre dlatego, żeś wiedział, kto swój, kto cudzy, a wreszcie, że ludzie wiedzieli, dla jakiej sprawy i z czyich rąk giną.
 Chłopcy chcieli rozpocząć spór, ale on, wśród nowego napadu kaszlu machnął tylko ręką na znak, że zgóry wie, co chcą powiedzieć, a potem odetchnął głęboko, popatrzył na nich jakimś szczególnym wzrokiem i, zniżywszy głos, zapytał:
 — Powiedzcie mi, czy wy się nigdy nie boicie?
 — Czego?
 — A choćby tych, co leżą po wszystkich polach, lasach i ot tu także, w Zawadzie, pod chojarami?
 Nastało milczenie. Felicjan i Gabrjel spojrzeli po sobie ze zdumieniem, a następnie oczy ich zwróciły się na towarzysza podróży, ale on widocznie wyczerpał się kaszlem i rozmową, albowiem oparł głowę na worku, stojącym w kącie ławki — i przymknął powieki. Wychudzona i zmięta jego