Strona:PL Henryk Sienkiewicz-Pisma zapomniane i niewydane.djvu/539

Ta strona została uwierzytelniona.



LITERATURA POLSKA[1].

Od początku swego istnienia literatura polska szła ręka w rękę z literaturą zachodniego świata. Wspólna kultura, wspólne życie duchowe wydawały podobne, a przynajmniej mało różne owoce. Mieliśmy naszych Petrarków, Ariostów i Ronsardów. Młodzież polska jeździła do Padwy, Bolonji i Paryża, cudzoziemcy licznie odwiedzali starą wszechnicę krakowską. Wpływy odrodzenia i reformacji odbijały się tak samo w Polsce, jak i w innych narodach, przynależnych do kultury łacińskiej. — Można rzec, że literatura nasza, jakkolwiek wypełniała się przeważnie treścią polską, była objawem twórczości, równoległej i pobratymczej z twórczością powszechną. Dopiero w XVII wieku, wskutek krwawych walk z muzułmańskim Wschodem,

  1. W roku 1916 wśród Polaków w Szwajcarji powstał — z inicjatywy Paderewskiego — zamiar opracowania zbiorowemi siłami popularnej historji literatury i sztuki polskiej, w języku angielskim, dla Ameryki. Zamiaru tego nie urzeczywistniono. Sienkiewicz napisał przedmowę, która się tu po raz pierwszy ukazuje. (Przyp. wyd.)