Strona:PL Herodot - Dzieje.djvu/104

wią w tych naradach, to im nazajutrz gdy wytrzeźwieją na nowo przedkłada właściciel domu tego, w którym radę odbyli. A jeżeli im się i po trzeźwemu podoba, potwierdzają, jeżeli nie, odrzucają. Co zaś w trzeźwym stanie wprzód uradzą, to roztrząsają podpici. Spotykających się z sobą po drogach przezto rozpoznać można, czy są sobie równi, że zamiast przemawiania do siebie całują się; jeżeli drugi jest niższego cokolwiek stopnia, całują się w policzek; jeżeli o wiele rodem pośledniejszy, upada przed pierwszym na kolana. Poważają najbardziéj najbliższych mieszkańców, po sobie rozumie się, potém tym najbliżej sąsiednich, i tak daléj w czci swojéj postępują. Najmniéj poważają tych, którzy jak najdaléj od nich mieszkają. Czynią to zaś mniemając że sami są o wiele we wszystkiém najlepszymi z ludzi; że inni oznaczoną koleją miłują cnotę, a najgorszymi są którzy od nich najdaléj osiedli. Za panowania Medów i inne ludy nad sobą panowały wzajem; to jest nad wszystkiemi i nad najbliżéj osiadłemi miały władzę Medy, te znowu nad pogranicznemi sobie, pograniczne nad najbliżéj się z niemi łączącemi. Tym samym porządkiem i Persowie czczą inne ludy, postąpił bowiem naród ten w panowaniu i opiece (nad innemi ludami). Obce zwyczaje przejmują Persowie najbardziéj z ludzi. Albowiem noszą ubiór medyjski, za piękniejszy od własnego osądziwszy i pancerze aegypskie w wyprawach wojennych; i przyjemnościom rozlicznym, które gdzieindziéj poznali, pilnie się oddają, jako naprzykład miłości chłopców, któréj się od Greków nauczyli. Poślubia sobie każdy wiele dziewic, prócz tych utrzymują daleko więcej jeszcze nałożnic. Po cnocie wojennéj tę uważają za drugą, gdy kto wiele dzieci spłodzi; temu zaś który ich ma najwięcéj, król przyseła podarunki przez cały rok; gdyż pomnażanie się ludności uważają za siłę narodu. Uczą dzieci swoje od piątego roku poczynając aż do dwudziestego, tylko tego trojga jeżdżenia konno, strzelania z łuku i mówienia prawdy. Nim dojdzie lat pięciu, nie pokazuje się dziecko ojcu lecz chowa pomiędzy kobietami. Dla tego zaś tak postępują, ażeby, jeźli wśród niemowlęctwa