Strona:PL Herodot - Dzieje.djvu/333

W téj okolicy stoi miedziany kocioł, wielkością sześćkroć przenoszący ten kocioł który się przy źródłach Pontu znajduje a który Pauzaniasz syn Kleombrota ślubował tamże. Jeżeli przecież kto tego kotła nie oglądał, to mu go tak opiszę. Sześćset amfor z łatwością zawiera ów miednik Skythyjski, a grubość miedzi onegoż sześć palców wynosi. Ten tedy miednik, jak opowiadają krajowcy, z kończyn strzał ma być zrobiony. Gdy bowiem król ich, któremu imię było Ariantan, dowiedzieć się chciał liczby Skythów, rozkazał każdemu pojedyńczemu Skycie przynieść po jednéj kończynie od strzały, któryby zaś nie przyniósł temu zagroził śmiercią. Miano tedy znieść ogromną moc tych kończyn, a król postanowił z nich pomnik po sobie zostawić. Z tych to więc grotów kazał ulać ów miednik i wystawić na tém oto Exampaeon. Tyle dowiedziałem się o mnóstwie Skythów. Osobliwości zaś kraj ten nie ma, wyjąwszy najogromniejsze rzeki i jak najliczniejsze. Wszakże co godne jeszcze zastanowienia oprócz owych rzek i ogromu równej przestrzeni przedstawia ta ziemia, opowiem. Jest to ślad stopy Heraklesa który pokazują odciśnięty na skale, podobny wprawdzie stopie ludzkiej, lecz wielkości dwóch łokci, tuż przy rzece Tyres. Otóż tych rzeczy układ jest taki, ja zaś powrócę teraz do tego com na początku opowiadać zaczął.
 Kiedy więc Dariusz sposobi się naprzeciwko Skythom, i rozséła gońców nakazujących tym ludom dostarczać piesze wojsko, tamtym nawy, innym związanie Thrackiego Bosforu mostem, Artaban syn Hystaspisa a brat Dariusza, błagał go ażeby w żaden sposób nie podejmował wyprawy na Skythów, wystawiając mu ich ubóstwo. Nie przekonał atoli Dariusza użytecznemi radami, więc umilkł, tamten zaś, skoro wszystko do wyprawy zostało przygotowane, wyprowadził wojsko z Suzy. Tam prosił Dariusza Oiobazos jeden z Persów, ażeby z trzech synów których miał a którzy wszyscy byli w wojsku jednego przynajmniej mógł pozostawić w domu. Na to rzekł mu Dariusz, iż jako przychylnemu sobie i słusznych rzeczy domagającemu się wszystkich synów mu