Strona:PL Herodot - Dzieje.djvu/85

czystych bogactw; inne porobić kazał z majątku nieprzyjaznego sobie człowieka, który, nim wstąpił na państwo, był jego przeciwnikiem dopomagając Pantaleonowi, ażeby rządy posiadł. Ten zaś Pantaleon był wprawdzie także synem Alyattesa, ale bratem Krezusa nie z jednéj matki, Krezusa bowiem urodziła Alyattesowi Karyjska niewiasta, Pantaleonta zaś Jońska. Skoro z zezwoleniem ojca objął rządy Krezus, człowieka, który tak uporczywym był jego przeciwnikiem, przywlókłszy na kolczatą torturę zgładził, posiadłość zaś jego już wprzódy bogom poświęciwszy, wtedy odesłał w darach w rzeczony sposób i do miejsc oznaczonych. O darach zaś Krezusa niech wystarczą te wiadomości.
 Osobliwości godnych opisu ziemia Lydyjska prawie nie posiada, jak inne okolice, wyjąwszy piasek złoty spławiany przez rzekę Tmolos. Jedno jednak przedstawia dzieło bardzo wielkie obok Aegypskich i Babylońskich pomników. Jest tam Alyatessa ojca Krezusowego nagrobek, którego podstawa z wielkich kamieni, reszta stós ziemi. Zbudowali go najemni ludzie i rzemieślnicy i publiczne nałożnice. Pięć słupów na wierzchu grobowca stało jeszcze za moich czasów, na których wyryte było, co każdy oddział zrobił i pokazuje się, iż praca nałożnic była największa. Córki bowiem ludu Lydyjskiego wszystkie żyją wolno, zbierając sobie tym sposobem posagi, dopóki nie wyjdą za mąż tak czyniąc, wydają się zaś same. Obwód grobowca wynosi sześć stadiów i dwa pletrony, szerokość trzynaście pletronów. Przytyka nadto do tego pomnika wielkie jezioro, o którém powiadają Lydyjczykowie, że ciągle płynie; nazywa się Gygejskiém. Tyle o tym pomniku. Praw używają Lydowie podobnych greckim, wyjąwszy, że córkom pozwalają wieść życie zalotnic; oni także pierwsi z ludzi, ile nam wiadomo, złote i srebrne pieniądze do użytku wybijali, pierwsi nadto oddali się kupczeniu. Utrzymują téż sami Lydowie, iż gry pomiędzy nimi i Grekami dotąd istniejące, ich są wynalazkiem. Równocześnie z tym wynalazkiem, powiadają, iż osadników do Tyrrenii wysłali, tak tę okoliczność objaśniając.