Strona:PL Homer - Odysseja (Siemieński).djvu/28

nie widać różnicy; atoli, gdy weźmiemy na uwagę, że jeżeli opis jakiej miejscowości jest ściśle dokładny i dobrze scharakteryzowany, to samo już dowodzi, że poeta tam był i zżył się z okolicą; nawzajem, jeżeli opisuje ogólnikowo, niepewnymi rysami — że poeta poznał kraj tylko w przelocie; jeżeli zaś pokaże się całkiem mylny opis — znak, że tam niebył, że na niego niepatrzył; a nareszcie, jeżeli go zrobi fantastycznym — dowód, że go zna tylko z posłuchu, z kłamliwych opowiadań. — Owóż opierając się na tym praktycznym pewniku poeta Iliady zupełnie niezna stron śródziemnego morza tak południowych jak zachodnich; sama Grecya nawet mało dostarcza dokładnych opisów; miejsca jej oznaczone są po większej części epitetami ogólnikowemi. Opisy zaś brzegów Azyi mniejszej, wzdłuż morza egejskiego, oddane są z szczegółową znajomością miejsca; co daje pewność, że poeta przebywał tam czas długi. To samo stosuje się i do opisu Troi. »Zwiedzałem z Iliadą w ręku — powiada Bournouf tę sławną równinę; a to, co mówi poemat o Ilionie, o okolicy, o źródłach, rzekach, wzgórkach, mogiłach, o płaskim brzegu, o przystani zamkniętej dwoma przylądkami, o Tenedzie, o oddalonych wierzchołkach Imbrosu i o Samotrace, zgadza się zupełnie z miejscowością.«
 Iliada stworzoną była na brzegach Azyi mniejszej.
 Lubo większa część krajów, które zwiedził Odyssejs, należy do rzędu bajecznych, lub leżących na krańcach ówczesnej żeglugi; jak wyspa Eola, Kalipsy, Kirki, Heliosa; jak ziemia Kiklopów, Kimeryów, Eea — to w liczbie krajów rzeczywistych, takie, co są najlepiéj opisane w Iliadzie, zupełnie nieznanemi są w Odyssei, gdzie Bosfor wzięty jest za jedno z cieśniną sycylijską; a błękitne skały u wnijscia na morze czarne, ze Scyllą i Charybdą. — Olimp opisany w Iliadzie takim jakim jest rzeczywiście, przedstawia się w Odyssei jak