Strona:PL Hugo Zathey - Antologia rzymska.djvu/24

Ta strona została przepisana.

Później pan jego Liwiusz Salinator wyzwolił[1]) go i mianował nauczycielem swych dzieci.
Prócz Odyssei Homera (patrz rozdział: Poezya epiczna) przetłómaczył cały szereg tragedyi Eurypidesa i nowych komedyi, a gdy je przedstawiano, sam w nich jako aktor występował. Zyskał sobie za życia wielką popularność.
Newiusz (Gnaeus Naevius, 270—199) miał talent żywy i świeży, charakter wolnomyślny i niezawisły, dowcip cięty. Przytem patryota, pragnący skierować literaturę na tory narodowe, choć szedł zwykle szlakiem greckim, czasem także ojczyste tematy opracowywał. On jest twórcą tragedyi narodowej, fabula praetexta. (O epopei Newiusza powiemy w rozdziale: Poezya epiczna). Jako autor był Newiusz ulubieńcem Rzymian; po śmierci imię jego otoczono wielką chwałą.
Enniusz (Ouintus Ennius, 239 — 169) urodził się w Rudiae w Kalabryi, służył w wojsku rzymskiem w Sardynii; tam poznał go kwestor Kato (Censorius) i zabrał z sobą do Rzymu. W Rzymie utrzymywał się tylko z pióra i z udzielania lekcyi greckiego języka, ale choć był ubogi, obcował z znakomitymi mężami, jak Scipio Afrykański i Pulwiusz Nobilior. Fulwiuszowi towarzyszył Enniusz w podróży do Etolii. Scypionowie po śmierci poety w nagrodę za poemat, w którym ród ich sławił, kazali umieścić marmurowy jego biust w swym rodzinnym grobowcu. Był on zdolniejszym niż jego poprzednicy a przytem wszechstronnie wykształconym. Nazywają go ojcem rzymskiej literatury. Pisał tragedye, i greckie, z Eurypidesa przerobione, i narodowe, prócz nich komedye, satyry i drobne wiersze, ale podstawą jego nieśmiertelnej sławy była epopeja p. t. Roczniki (Patrz rozdz. Poezya epiczna). Enniusz pierwszy zastosował w poezyi hexametr i nadał jej przez to wdzięk i lekkość. To największa jego zasługa. Siostrzeńcem i uczniem Enniusza był:

Pakuwiusz (Marcus Pacuvius 220—132) zarazem artysta-malarz i poeta. Pracą zastępował natchnienie i zdolności, mimo to miał w swoim czasie wielkie powodzenie. Znamy dwanaście tytułów jego tragedyi. W niektórych naśladuje Sofoklesa, na którego dotychczas nie zwrócono uwagi, jest więc u niego postęp.

  1. Andronikus było greckie imię poety. Livius dodał do niego swoje rodowe nazwisko.