Strona:PL Ignacy Daszyński - Sejm rząd król dyktator.pdf/10

(Art. 21), nie mogą robić interesów z rządem (Art. 22). „Sejm może się rozwiązać mocą własnej uchwały, powziętej większością 2/3 głosów przy obecności połowy ustawowej liczby posłów. Prezydent Rzeczypospolitej może rozwiązać Sejm za zgodą 3/5 ustawowej liczby członków Senatu“ (Art. 26). „Prezydenta Rzeczypospolitej wybierają Sejm i Senat połączone w Zgromadzeniu Narodowem“ (Art. 39). Sejm, czyli zgromadzenie swobodnie wybranych posłów, jest urzeczywistnieniem najwyższej zasady nowoczesnej zwierzchności narodu: władzy, którą naród wybiera bezpośrednio i której ustawom się poddaje. Zasada ta nie zna panów i niewolników, nie zna osobnej warstwy rządzących i rządzonych; naród sam uchwala swoje prawa i obowiązki przez swoich wybrańców, przez nietykalnych posłów, będących przedstawicielami całego narodu.
 Pierwszy Sejm — zwany ustawodawczym, czyli konstytucyjnym — wybrany dnia 26 stycznia 1919 r. i drugi, wybrany 5 listopada 1922 r., opierają się na zasadzie demokracji, przeprowadzonej konsekwentnie. Wobec wyborów sejmowych żaden obywatel polski nie ma bardziej uprzywilejowanego stanowiska, niż inny: „książę“ (tytuły zniosła Konstytucja) i „pastuch“ mają jeden równy głos przy wyborach. W myśl zasady proporcjonalności, wyborcy głosują na listy kandydatów, postawionych przez stronnictwa, grupy, związki stronnictw, lub przez samych siebie, jeżeli znajdą 50 podpisów. Wedle liczby głosów, które padły na daną listę, kandydaci jej są powoływani do Sejmu jako posłowie. W razie opróżnienia mandatu, zostaje powołany zastępca z danej listy.