Strona:PL Ignacy Daszyński - Sejm rząd król dyktator.pdf/18

masy narodu, odepchniętego przez całe stulecia od udziału w życiu publicznem, od wyrażania swej woli, obrony swoich żywotnych interesów. Ci, którzy igrają z pojęciami demokracji i Sejmu, którym się zdaje, że Sejm to tylko kłótnie i spory partyjne bez sensu i bez uwzględniania państwowych interesów, którzy stawiają na miejsce Sejmu jakiegoś dyktatora czy króla, są to albo dzieci polityczne, albo wrogowie świadomi masy ludowej, którzy jednak raczej spłoną sami w ogniu, podkładanym pod centralną instytucję demokracji, a nie wprowadzą w życie swoich reakcyjnych utopij.
 Oczywiście, że broniąc Sejmu nie chcemy ukrywać ani jednej jego wady, ani też wad stronnictw i jednostek poselskich. Rozumiemy, że trybuna państwowa obowiązuje. Przedewszystkiem — do mówienia prawdy, która ma znaleźć drogę do serc miljonów, a więc musi wyrażać ideologję wielkiej miary i ma strzec się postaci niechlujnej. Poseł, odczuwający wysokie znaczenie trybuny sejmowej, wywrze z reguły wpływ na masy bez względu na to, do jakiego należy stronnictwa. Zresztą pomówimy jeszcze dalej o Sejmie jako środowisku wpływów.
 Obok funkcji ustawodawczej ma Sejm również funkcję kontroli. Kardynalne, podstawowe dla każdego Sejmu prawo uchwalania budżetu, t. j. całości wydatków i dochodów państwowych, ta źrenica praw parlamentarnych, a dalej wytworzenie specjalnego centralnego organu kontrolującego, odpowiedzialnego przed Sejmem, i badanie zamknięć rachunkowych corocznych, prawo uchwalania warunków pożyczek wewnętrznych i zagranicznych, osobne komisje sejmowe,