Strona:PL Istrati - Żagiew i zgliszcza.djvu/418

cem i t. p. To wszystko zaś pociąga za sobą obniżenie siły kupna u ludności. Trzeba będzie tedy nieuchronnie pomyśleć o eksporcie, stanąć do konkurencji na rynkach światowych. A tu tymczasem odczuwa się coraz dotkliwszy brak wszelkich produktów w samym kraju: „głód towarów“ przemysłowych zaostrza się z każdym rokiem, od dwóch lat zaś zaczyna braknąć coraz bardziej i artykułów rolniczych. „Obecnie, w dwunastą rocznicę rządów sowieckich, brak nam wszystkich niemal produktów rolniczych“, — wyznaje otwarcie Ordżonikidze. („Prawda“, 29 wrzesień 1929). Tego kryzysu, podobnie jak i szeregu innych problemów nie da się załatwić drogą autokratycznych dekretów ani drogą gwałtu.
 Rozwój przemysłu i postęp socjalizmu, to dwa fenomeny odrębne, lecz związane ze sobą wzajemnie; mogą one iść wspólną lub różnemi drogami, zależnie od charakteru (prywatnego czy zbiorowego) własności, od środków produkcji i ustroju społecznego państwa (bardziej burżuazyjnego lub proletarjackiego). Wszystkie te momenty nie występują nigdy we formie zupełnie jasno skrystalizowanej, — specjalnie jednak skomplikowanie przedstawiają się one w Rosji sowieckiej, gdzie ani sama burżuazja, ani sam proletarjat nie jest w stanie rządzić państwem. Lenin dążył do ugruntowania socjalizmu poprzez „nep“, t. j. politykę ekonomiczną przewidującą przejściową współpracę rozmaitych sił i form produkujących, podległych jednak państwu, skupiającemu w swem ręku główne i najpoważniejsze pozycje ekonomiczne. Obecnie, wręcz przeciwnie, rządy sowieckie doszły