Moze być, ze ten język przez częste z dawną stolicą stosunki, zajął miejsce pierwotnego litewskiego; lecz na to żadnych nie ma dowodów.
Co się tycze języka właściwie litewskiego, który wielu językiem dawnych Herulów nie bez przyczyny mniema[1]; inni go, nie wiem czemu, gałęzią słowiańskiego, pomięszanego z fińskim, być sądzą[2]. To pewna, ze i słowiański i fiński mają w jego tworzeniu się udział, lecz nie tak wielki, aby je za pierwiastki główne uważać należało. Przypuściwszy, iż język litewski winien początek herulickiemu, utworzenie się jego na wiek IV lub V po Chrystusie odnieśćby przyszło. Herulowie bowiem Germańskiego lub Gockiego szczepu, pokazują się w dziejach w wieku III po Chrystusie, a osiadają na północy między Elbą a Odrą w wieku V; po nieustannych wędrówkach wzdłuż słowiańszczyzny. I na ówczas dopiéro kształcić się poczyna język litewski mięszając ze słowiańskim i fińskim.
Filologowie upatrują w nim takie podobieństwo z językiem trackim i iślandskim. To ostatnie potwierdza podróż Snorro Sturlesona Iślandczyka, który w XII wieku około Trok i Wilna rozmawiając z krajowcami swoim językiem, był od nich zrozumiany[3]. Podobieństwo języka litewskiego z Sanskrytem, wspólnemu z inneini Europejskiemi, jest tylko dowodem, ze się wyrodził równie jak one z mowy, która z tamtą miała pokrewieństwo.
W ogólności uczeni zdają się nadto przywiązywać wagi do materjalnego podobieństwa wyrazów, na którem budują pokrewieństwa języków, częstokroć urojo-
- ↑ Między innemi, Pinckerton, Recherches sur Porigine et les divers etablissements des Seythes on Goths, servant d’Introduction, à l’histoire ancienne et moderne de l’Europe, par I. Pinckerton. trad. de l’Angl. Paris. An. XII. p. 27.
- ↑ Tooke. Vue de Russie. T. I. p. 455.
- ↑ Snohr-Sohn u Czackiego. O prawach T. I. 8.
