W roku 1629 w Wilnie, na ulicy Niemieckiéj, idąc od ratusza ku Wileńskiéj Bramie, z prawéj strony, stały obok siebie dwie kamienice wielkie, piękne dwie kamienice z pozoru. Jedna wyższa i świeższa z wierzchu bliżéj ratusza, druga za nią czarniejsza i brudniejsza, ale równéj prawie z pierwszą wielkości.
Pierwszą z nich lud prosty uazywał Rajem, drugą obok Piekłem[1]. Te nazwiska nie były nadane bez przyczyny, bo zaraz w bramę tylko wszedłszy, znać było różnicę Piekła od Raju.
Wszedłszy do Raju widać było dziedziniec piaskiem wysypany, wschody na dwie strony czyste, okna szyb całe i wymyte, drzwi niepogruchotane, bruk wymieciony. Cicho było. Czasem który z mieszkańców przechodził spokojnie, modląc się, lub kobieta śpiesząc do roboty. Pięknych kilkoro dzieci bawiło się w pogodną porę piaskiem na dziedzińcu, w klatkach zawieszonych u galeryi świergotały ptaszki, daléj za domem był sadek z zieloną murawą, z drzewami i altaną. Panem Raju był karaim.
W Piekle inaczéj było. Wchodząc dawał się spostrzegać dziedziniec szeroki, brudny, śmiecisty; rynny sączące wiecznie pomyje; rynsztoki zapchane wyrzucanemi obrzynkami jarzyn i kości. Kilkoro psów wyło, siedząc nad rynsztokiem, drugie tyle skomlało u drzwi mieszkań. Gwar, krzyk, stukanie drzwiami, dzień i noc nie ustawały. Miauczały koty, warczały psy, krzyczały koguty, ryczały dwie krowy chude w obdartéj z dachu przybudówce, ale więcéj nad to krzyczeli i wrzeszczeli mieszkańcy.
- ↑ Historyczne.
