Strona:PL Józef Ignacy Kraszewski - Nowele, Obrazki i Fantazye.djvu/467

rwali ku obronie; kto żył nogi za pas wziąwszy, zmykał w konopie, w krzaki, pod szopy, nie wyjmując starosty, bo i ten zemknął za dwór i schował się do rowu. Wojewodzic z tryumfem wtargnął do mieszkania i przetrząsłszy całe, nierychło w ciemnéj izbie na klucz zamkniętą jéjmość wyszukał. Ta przestraszona tąż napaścią, nie wiedząc kto i co, sądząc, że rozbójnicy jacy naszli, padła mu do nóg błagając, aby jéj życia nie odbierał.
 — Ale ja w obronie jéj życia przybyłem — podnosząc ją, zawołał Gozdzki — proszę się uspokoić. Zasłyszałem o jéj męczeństwie i znęcaniu się starosty, i w pomoc jéj przychodzę. Napominałem go próżno; trudno się po nim poprawy spodziewać, a pani godną jesteś lepszego losu. Zabieram więc ją z sobą do Lwowa, i procesem rozwodowym się zajmę, a na opiece uczciwego człowieka pewnie acani dobrodziejka nie stracisz.
 Piękna postać starościnéj, jéj łzy, nieszczęście, wszystko to razem Gozdzkiego poruszyło, iż gotów był dla pomocy jéj choćby życie i majątek stawić. Opierała się długo, obawiając zemsty starosty, lecz w końcu ją przekonał i poprzysiągł, że na honor jego i uczciwość zdać się może.
 — Ja pani starościnéj w szponach jego zostawić nie mogę... Towarzyszę jéj do Lwowa, gdzie przystojne i bezpieczne dla niéj schronienie znajdziemy.
 Z płaczem tedy musiała jéjmość honor i życie powierzyć temu, jakby z nieba spadającemu obrońcy. Że Gozdzki z ludźmi konno przybył, kazał ze stajni powóz i brykę wyciągnąć, konie starosty zaprządz, rzeczy starościnéj spakować, swoich dwóch ludzi na kozły wsadził i sam towarzysząc w eskorcie, natychmiast zawiózł jéjmość do Lwowa. Tu do klasztoru panien benedyktynek wprost kazawszy zajechać, sam do przełożonéj poszedł i jéj panią starościnę zdał na opiekę. Nazajutrz zaś w imienin jéj, pozwy podał do rozwodu, w których wszystkie prześladowania, złe obejście znęcania się, bicie i t. p., były wymienione.
 Gdy po odjeździe Gozdzkiego pan Kaniowski z konopi wyszedłszy, dowiedział się o wszystkiém, naprzód kozactwo, które się nie broniło, srogo ukarał, zmienił ludzi, potém zebrawszy nowych, natychmiast na Dąbrowskiego, ojca żony, posądzając go o skargi, napadłszy, z folwarku go precz wygnał i na gościniec wyrzucił. W furyi niesłychanéj dzień i noc chodząc, zemstę począł knować, a tak rozpasyonowany będąc doznaném upokorzeniem, iż do ludzi nie gadał, — i przystępu do niego nie było. Ostrzegano Gozdzkiego, iż nie lada zemstę gotuje; ten sobie to lekceważąc, poświstywał.
 Zeszło tak tygodni kilka, a o zemście jakoś słychać nie było.