— Ach, ty czort! — woła obrażony w swej godności naczelnik — ja tobie!
Pan naczelnik porzuca robotę i rozpoczyna urzędowanie — rozpędza niedozwolone zbiegowisko. Ludzie rozbiegają się, lecz po chwili wracają, do nich się zbliżają inni i stopniowo tworzy się nowa grupa ciekawych.
W innem miejscu nalepiono odezwę na wagonie pociągu, idącego w głąb kraju z Warszawy. Użyto i w tym wypadku porządnego kleju, tak, że, gdy wreszcie na którejś stacyi spostrzeżono odezwę, żandarmi kolejowi nie mogli odrazu jej zedrzeć bez uszkodzenia. Cóż robią mądre fijoły? Zatrzymują pociąg, odczepiają wagon z odezwą i wypiłowują zeń deskę, na której proklamacya była nalepiona. Naturalnie wywołuje to sensacyę nielada wśród pasażerów pociągu.
W większych miastach, rzecz prosta, władza jest mniej naiwną i więcej ostrożną. Tu żandarmerya ma stanowczą przewagę nad policyą zwyczajną i będąc lepiej zorganizowaną, bardziej czujną i baczną, niełatwo daje się wyprzedzić na polu ścigania „buntowników“. Chociaż nawet w takiej Łodzi, mieście z pół-milionową prawie ludnością, zdarzały się wypadki, że władza swem rzucającem się w oczy postępowaniem robiła post factum reklamę odezwom rewolucyjnym.
Akurat, gdym mieszkał na Wschodniej ulicy, w drukarni partyjnej, rozpowszechnioną została odezwa z powodu kryzysu w przemyśle tkackim. W dzień rozpowszechnienia odezwy miałem interes w Warszawie i wra-
Strona:PL Józef Piłsudski-Walka rewolucyjna w zaborze rosyjskim część I.djvu/261
Ta strona została uwierzytelniona.