i w ciszy wiejskiej dożywał spokojnie ostatka dni, poczętych na świetnym dworze Stanisława Augusta. Bieżącego roku, dnia... umarł w dobrach swoich Strumieniu, Stanisław syn Jana (niegdyś Kasztelana Pr...) Zawilski, były Paź a później Szambelan dworu Stanisława Poniatowskiego. Śmierć jego, wielką pustką pozostawiła znany z gościnności i dostatku, zawsze dla wszystkich otwarty, stary dwór w Strumieniu, a przeraziła nas tem bardziej, że stan zdrowia nieboszczyka, jego wstrzemięźliwość i dziwnie regularne życie, długie mu jeszcze dni rokować się zdawały. Uderzenie krwi do głowy, przecięło pasmo pięknego życia jego.
Urodzony z Pałuckiej, Stanisław Zawilski zawczasu oddany został na dwór królewski, gdzie wkrótce dowcip jego, piękna postawa, miły charakter, uczyniły go ulubieńcem wszystkich. Później mianowany Szambelanem, był ozdobą towarzystw, które się oń ubiegały. Smutne wypadki krajowe tej pełnej uczucia duszy, nie dozwoliły być świadkiem klęsk, na które zaradzić nie mogła; długa podróż za granicą, do reszty wykształciła go i nadała mu dojrzałość, wytworność obyczajów, doświadczenie, jakiemi świetniał dla nas po powrocie. Boleśnie czując ciągle każde wstrząśnienie krajowe, Kasztelanic usunął się na wieś, oddając samotności, rozmyślaniu i skupiając słodyczą charakteru i dowcipem niezrównanym wszystkich co mieli szczęście być do jego towarzystwa przypuszczeni. Zgon jego życiu społecznemu okolicy zadał cios nie nagrodzony. Zgasły Kasztelanic Zawilski, zostawia znaczne dobra i kapitały, które testamentem zapisał najukochańszemu z krewnych, panu Hieronimowi Zawilskiemu, ale ten dziedzic zmarłego, odziedziczył po nim wspaniałomyślność rzadką i niechcąc sam z daru korzystać, do działu całą liczną rodzinę przypuścił. Jest to piękny i rzadki przykład bezinteresowności“.
Co do samego interesu, zaraz po oświadczeniu Hieronima, którego nic kosztować nie zdawało się, porządny zrobiono inwentarz pozostałości po Kasztelanicu. To co znaleziono w pokoju zaklętym i w sypialni, po
Strona:PL JI Kraszewski Interesa familijne.djvu/482
Ta strona została uwierzytelniona.