Strona:PL JI Kraszewski Listy do nieznajomego 03.jpg

 Jest to wielką prawdą, co powiąda, wspomniany wyżéj przeze mnie, Renan, że prawa natury nie szczędzą ofiar jednostek i pokoleń całych, zmierzając ku pewnym celom swoim. Być może, iż to młode pokolenie, nad którego smutnym losem, w rozmowie ze mną, ubolewałeś, jest jedném z poświęconych na ofiarę Minotaurowi przyszłości; — lecz na coś się kości jego przydadzą. Mumiami Egiptu Anglia przecie gnoi pola swoje. Żart na bok: nasza młodość była weselszą, poetyczniejszą, skrzydlatszą; ta może ma więcéj w sobie części pożywnych i fosforu. — Mówisz, że jest zarozumiała; kto wie czy i my nie byliśmy takimi, z tą różnicą, że myśmy zarozumiałość naszę opierali na wymarzonych ideałach, a oni ją budują na realistyczném błocie, z którego chcą nowy świat stworzyć. Nam z powietrznych barw i słonecznych promieni nie udało się nic utkać; może oni z gliny i błota coś ulepią. To pewna, że jeśli nawet nie zrobią nic — doświadczenie ich służyć będzie następcom.
 Tak, drogi mój, piękne były te czasy nasze, gdyśmy kwiaty w Zakrecie zbierali; ale z nich nic nie zostało, oprócz wspomnień. Jak mnie, tak tobie, droga przebieżona do dziś dnia musiała być prawdziwym pochodem krzyżowym. Tylu złudzeń trzeba się było pozbyć, rzucając je na gościńcach, a tyle nowych, niewiadoméj wartości, brzemion nakłaść na barki!
 A to pół wieku — jakże niezmierne sprowadziło zmiany! Kamień na kamieniu nie pozostał.
 Lecz zważ proszę: to, co się lekkiém nazywa, poezya, literatura owa piękną mianowana, wszystko co pospolicie mniéj się ceni, — dziś jeszcze czyta się, nie zastarzało tak bardzo i wartość zachowało. Weź-że, proszę cię, Chemią Fonberga, weź Fizykę Drzewieckiego, weź jakąkolwiek książkę naukową z owych już dziś prastarych czasów; są to — chyba pomniki historyczne. Wszystko to zestarzało okrutnie. Czém się to dzieje? Nie stracił dla nas piękności swéj Homer; a któż dziś się czego nauczy z Pliniusza? Nauka żywszym bieży pędem, i przeznaczenie jéj inne. Nie starzeją tylko prawdy