Jak w staréj Grecji i Rzymie niewiasta była czystą kapłanką domowego ogniska otoczonego bóstwami i obrazami przodków, — chlubiąc się z tego że wełnę przędła i w domu siedziała zamknięta... tak w Polsce matrona dawnych czasów była też opiekuńczym aniołem szlacheckiej strzechy.
Czołem przed polską niewiastą....
Wielką jest ta święta matrona nasza; w niej życie było nie ustanną ofiarą, miłością i pracą.
Braknie nam barw na odmalowanie polskiej córki, siostry, żony, matki, obywatelki....
Wciągu dziejów wychyla się niekiedy z tłumu pojedyńcza postać biała, pięknością i bohaterstwem jaśniejąca... i gasi co ją otacza.... Wpływ też i znaczenie kobiety w Polsce było daleko większe niż w innych krajach. Mężczyzna był rycerzem, był obywatelem, gospodarzem, myśliwcem, — odrywała go nieustannie wojna, gospodarstwo, sejmiki, narady, urżędowanie, łowy i sąsiedzkie zabawy od domu, którego rząd zostawał przy pani. Umiała ona temu
