Strona:PL JI Kraszewski Niewiasta polska.djvu/33

ską pełną pokory panię — Szereg wdów im podobnych jest bardzo liczny. —
 Mówiliśmy już o stanie wdowiém z jaką skromnością owe univiry nasze, całe życie, często długie lata, w sukni aż do koszuli żałobnéj, chodząc opłakiwały, wiodąc życie prawie zakonne, poświęcając się wychowaniu i nauczaniu sierot pobożnych — Nieskończona ich liczba, a po domach szlacheckich, nie rzadko się spotkać z wizerunkiem niewiasty w zasłonie, czarnéj sukni, z różańcem i księgą w ręku, jak Anna Jagielonka — żałobnéj wdowy — (V.)
 Polki jako obywatelki; jako wierne córki, ziemi co je wykarmiła, wznoszą się wyżéj nad niewiasty innych krajów. Swobodne i równe mężom swym, od wieków podzielały one trud około spraw publicznych, a wrazie potrzeby umiały dać życie w obronie ojczyzny.... Xna Dulska dowodziła obroną zamku przeciwko tatarom — Pisze o niéj Niesiecki:
 „Beata Dolska, Kniazia Sołomerecskiego małżonka, gdy akt ich weselny odprawiał się w Dubnie nakładem Xcia Konstantego Bazylego Ostrogskiego Wojewody Kijowskiego pod czas którego nadspodziewanie, Tatarów gmin wielki, pod Dubno przypadł.... Kiedy się wszyscy na nieprzyjaciela rzucili — zrzuciwszy z siebie ślubne szaty, prochu dostawszy, działo nabiwszy, z wieży tak dobrze z niego i szczęśliwie strzeliła — że w sam namiot Hana Tatarskiego trafiwszy, z gruntu go zwaliła — czém przerażony Han z całem wojskiém od Dubna ustąpił.“ —
 Znany jest czyn Chrzanowskiéj w obronie Trębowli, ktoréj mężowi poddać niedozwoliła, ale to są głośniéjsze tylko czyny bochaterstwa i poświęcenia, gdy tysiące cichych