Nazajutrz po tych odwiedzinach, które bystremu umysłowi Jadwigi po samej fizyognomii towarzystwa dały przeczuć jego charakter, żadna już dla niej nie pozostała nadzieja, aby coś dla Karola przez wpływ tych ludzi uzyskać mogła. Powiedziała więc sobie, że trzeba innych szukać środków, innemi drogami starać się o jego uwolnienie. Jedną z najgłówniejszych, którą wskazywało doświadczenie, była przedajność moskali. W krajach ucywilizowanych najuboższy urzędnik czuje swą godność i wielkie obowiązki jakie nań wkłada społeczność, która mu dozór porządku i prawa powierza, przekupstwo jest tam rzadkie i przypadkowe, gdy w Rosyi wszelki urząd ceni się tylko wedle dochodu jaki daje, a pierwszym celem mianowanego nań, jest wszelkiemi możliwemi środkami wyłudzenie sobie grosza. Władza, jaką urzędnik posiada, służy mu tylko do ucisku i wytargowania nim z podwładnych co tylko z nich wyciągnąć można. Patry-
