i na odzież. Większość porzuciła poważny strój rzymski a przywdziała krótkie i fantazyjne suknie, naśladowane od najezdców. Duchowieństwu jednak tego wzbroniono, i w ten sposób wyróżniło się ono dobitnie od świeckich. Ubiór zaczął być prawem określany; przepisano suknie długie do stóp, zakazano krótkich kurt, zwanych sagum, tudzież noszenia purpury, rażącej próżnością, i naśladowstwa barbarzyńców.
Na Wschodzie w VII dopiero wieku różnica sukni daje się uczuć, i świeckich dzielić od duchownych.
Wrócimy teraz jeszcze do Rzymu i katakomb, o których tylko obszerności krótkośmy wspomnieli, nie dając wyobrażenia jak są liczne, jak mnogie pod całym wiekuistym grodem.
O. Marchi dzieli je na dwa wielkie systemy: przedtybrowych i za tybrowych. Blizko drogi Cornelia zwanéj, gdzie wzgórze Watykańskie podnosić się zaczyna po nad placem rozległym igrzysk dawnych, niedaleko jednéj strony cyrku i ogrodów Kaliguli, które później Nero sobie przywłaszczył, i gdzie spełniły się pierwsze jego okrótne nad Chrześcijany męczeństwa; gdzie złożone zostały zwłoki Ś-go Piotra, Xięcia Apostołów; wszystkie świadectwa piśmienne i dowody materyalne wskazują, że niezliczona ilość męczenników zaległa to pole ofiary, na którém późniéj spoczęli około swojego wodza pierwsi jego następcy, Linus, Klet, Anaklet, Ewaryst, Syxt, i t. p. To jest najstarszy i najpoważniejszy ze cmentarzów katakombowych, rozciągający się z miejscowych powodów i gruntu niedogodności, szczególniej między południem a zachodem.
