Strona:PL JI Kraszewski Zagadki.djvu/627

nywali się oboje, że tu tak zwana raison d’etat zapanowała nad wszystkiém, głusząc uczucie sprawiedliwości, miłosierdzia... nawet zdrowszą rachubę polityczną.
 Rosya od r. 1864 weszła, jeśli nie na zupełnie nową drogę życia, to przynajmniéj wezwała nowe siły, użyła środków, dotąd za niebezpieczne uważanych, dla sparaliżowania żywiołów, które jéj groziły wywrotem.
 Niewiadomo komu należy przyznać pierwszy pomysł zużytkowania trucizny na lekarstwo. Zdaje się, że dawniéj przez nas wspomniane słowo w. ks. Konstantego, najtęższéj głowy z carskiéj rodziny, było hasłem nowego toru w postępowaniu z polityką wewnętrzną. On to powiedzieć miał, iż rewolucya powinna iść z góry, aby sparaliżowała tę, która groziła od dołu. Od roku 1863 datuje poślubienie przez rząd idei rewolucyjnych w ten sposób, by ich zewnętrzny blask zaspokajał tych, którym dość jest pozoru... a wewnętrzny virus umiejętnie został oddzielony. Próba ta, wielce niebezpieczna, nie zupełnie szczęśliwie dokonaną została, ale przecież wydała ona już dla rządu owoce, nim je zrodzi dla sił i celów innych. Naród, ogół, opinia, dziennikarstwo, patryotyzm bezwzględny zawezwane zostały do współdziałania z rządem razem. Rząd pochłonął zaraz w ten sposób pewną część żywiołów radych, że mogą liberalnie paplać a despotycznie działać, zmuszonym jednak