Strona:PL JI Kraszewski Zagadki.djvu/872

sto używane przeciwko nam środki do jakiego skutku doprowadziły.
 Najgwałtowniejszych użyliście na Litwie i stworzyliście nieład i ruinę. Narzędzia, któremiście się posługiwali, pryskały wam w ręku... Przeciwko wyższemu cywilizacyą narodowi użyliście śmiecia i wyrzutków własnéj spółeczności... Do czego się to zdało??
 — Zmuszaliście nas do tego — odparł kniaź Samuel z głębi swego krzesełka. Aleksander wskrzesił Królestwo i doczekał się spisku i rewolucyi; ile razy trochę więcéj dano swobody, wnet skorzystaliście z niéj przeciwko nam.
 — Czytajcież historyą naszę — rzekł redaktor krakowski — naród potężny, samoistny, dumny ze swéj niepodległości, zajechany, zgnębiony nie miałże prawa bronić się wszelkiemi możliwemi środkami?
 — Prawo to będziecie więc zawsze nam przypominać i niém wojować? — spytał Samuel.
 Nie było odpowiedzi.
 — Panowie moi, ja jeszcze powtarzam — wzdychając dodał Rosyanin, który rozprawy począł — iż nieboszczka Katarzyna popełniła najgrubszy błąd, dając Polskę rozebrać. Powinna była iść w ślad Iwana Groźnego i Aleksego Michałowicza a starać się o tron Polski dla wnuka, o Polskę dla siebie — ale całą, winna ją była węzłem dynastycznym, interesów, korzyści wzajemnych połączyć z Rosyą a nie dać jéj rozpłatać.