Strona:PL J Bartoszewicz Historja literatury polskiej.djvu/696

Ta strona została przepisana.

wości. Miał niezawodnie naukę, która jak jego samego nie doprowadziła do celu, tak na nic się nikomu nie zdała. W Poznańskiem osiadł i Władysław Wężyk, rodem z królestwa, który podróżował po Europie i dalszym wschodzie: stąd wydał dwa tomy opisu swoich wędrówek. Był to talent rzeczywisty i śmierć zawczasu wyrwała go większym nadziejom. (Umarł z poświęcenia się, gdy opatrywał chorych w Szląsku w czasie zarazy).

280. Karol Libelt, urodził się w Poznaniu z rodziny podobno pierwiastkowo polskiéj, ale zniemczonéj, ojczyźnie zaś wychował go ksiądz Wolicki, arcybiskup gnieźnieński. Już w 1829 roku w uniwersytecie berlińskim otrzymał medal złoty za rozprawę o „Spinozie“ i stopień doktora filozofji. Pierwsze kroki w piśmiennictwie stawiał w „Tygodniku literackim“ i w „Roku“, a wsławił się najwięcéj prelekcjami publicznemi, jakie miał o literaturze niemieckiéj w Poznaniu w 1841 roku. Talent wielki, różnostronny, miłość dobra publicznego ogromna. Stad czynnym był bardzo Libelt wśród wypadków, jakie nieraz budziły nadzieje księstwa poznańskiego, lub zwiastowały w nim upadek ducha. Nieraz bywał posłem na sejmy do Berlina; odznaczył się znakomita wymową. Trudno bardzo w krótkich słowach scharakteryzować Libelta, jest to razem filozof i historyk, matematyk i teolog, pedagog i statysta. Wszędzie na każdéj drodze dowody pracy swojéj zostawił. Ale największem dla niego polem filozofja. Wyszedł ze stanowiska Trentowskiego, to jest przyswoiwszy sobie jego wyrazy i pojęcia, budował daléj gmach filozofji narodowéj. Stworzył system „umnictwa“, czyli estetyki, którą wykładał w sposób czarujący, a każdemu dostępny. Wyszły osobno jego pisma pomniejsze aż w 6 tomach. Zebrał w nich artykuły swoje porozrzucane po tylu pismach perjodycznych i księgach. Od 1853 roku Libelt osiadł na wsi własnéj i mało się poświęca literaturze, pracuje może w ukryciu [1]).

  1. Myli się autor twierdząc, że Libelt pochodzi z zniemczonéj rodziny. Rodzina jego pochodziła z Litwy z okolic Sławuty. W roku 1794 Samuel Libelt ranny podczas oblężenia Warszawy. Ojciec Karola Stanisław stale mieszkał w Poznaniu, gdzie ożenił się z Katarzyną Zielińską. Tak ojciec jak i dziad Karola nie umieli nawet po niemiecku.
    Karol urodził się dnia 8 kwietnia 1807 roku, gimnazjum skończył w roku 1826, na uniwersytecie był w Berlinie, w roku 1829 pojechał do Paryża, skąd wrócił