Strona:PL Jan Chryzostom Pasek-Pamiętniki (1929) 013.jpeg

Ta strona została uwierzytelniona.

niewiadomo, jakim sposobem, osiadłym ziemianinem[1], a drugi, Jan, stryj naszego Jana Chryzostoma, puścił się na kresy wschodnie, gdzie mu w świeżo odzyskanej Smoleńszczyźnie wymierzono (1628 r.) na własność trzysta włók ziemi[2]; jest to w rodzinie Pasków pierwszy posesjonat, który tę świeżą fortunę zdołał okrasić skromnemi, coprawda, tytułami sędziego grodzkiego i horodniczego smoleńskiego; że bywał częstym przystawem, wiodącym posłów moskiewskich do Polski, dowiadujemy się z Pamiętników[3]. Synami p. horodniczego są: Daniel[4] i znani nam również z Pamiętników[5] Jan, kanclerz związkowy wojska litewskiego, i Piotr[6]. Kiedy w r. 1654 Smoleńsk został ponownie i ostatecznie stracony, Jan opowiedział się przy Polsce, Piotr zaś i Daniel, podzieliwszy się fortuną ojcowską, przyjęli poddaństwo carskie i stali się protoplastami moskiewskich Pasków, dotąd w Smoleńszczyźnie siedzących i »szalenie Polski nienawidzących[7]«. Jakie były losy Jana na Litwie, dowiadujemy

  1. Paprocki w Panoszy, słwiąc Wawrzyńca Paska jako rębacza, z którym zadzierać niebezpiecznie, wyprowadza nazwę Pasek od paska; tak samo posłowie moskiewscy (Pam. str. 289).
  2. Por. Jan Czubek: Jan Chryzostom z Gosławic Pasek w oświetleniu archiwalnem (Rozpr. Wydz. Filolog. t. 28, str. 61 przyp. 2).
  3. Pam. str. 289.
  4. Aleksander Kraushar: Stryj JMci pana Paska (Ateneum 1896, t. 2, str. 184).
  5. Pam. str. 327, 329, 332, 336.
  6. Pam. str. 336.
  7. Juljan Bartoszewicz: Pamiętnik (Tyg. III. 1922 nr 43, str. 691).