Strona:PL Jan Chryzostom Pasek-Pamiętniki (1929) 512.jpeg

Ta strona została uwierzytelniona.

umiał rzeczy akkomodować[1], żeby wszystko przyprowadzić ad eum finem, per quem[2] nie byłaby damnificatio Reipublicae[3]. Sam to znać Bog ordynował serca ludzkie, żeby obrać tego, ktoryby nietylko na przednie, ale i na ostatnie miał wzgląd koła[4]; bo gdyby był kto inszy z tych, co sobie tego życzyli, dostąpił pomienionej dyrekcyej, infallibiliter[5] zamięszaliby byli Rzeczpospolitą tak jako nigdy bardziej. Bo jedni zelabant pro parte coronati capitis, jej laesionem[6] zakładając pro basi et angulari lapide[7] i radząc, żeby się tego upomnieć i przy tym stawać in gradu absoluto[8]; drudzy zaś uważali praeiudicata antecedentia[9], że to trafiały się podobne okazye, do jednej tylko osoby regulujące się[10], a czego w ojczyźnie narobiły, do jakiego przyprowadziły krwie rozlania! Uważali, że to wielkie za sobą pociągnąć musi krwie rozlanie, zamięszanie, a Bog wie, jeżeli nie ostatnią zgubę nie tylko tego jednego krolestwa, ktore jest antemurale Christianitatis[11], ale i wszystkich inszych monarchii chrześcijańskich, a znać, że to sama wola boska militabat pro

  1. prowadzić, układać
  2. do takiego końca, przez który
  3. szkoda Rzpltej
  4. t. j. roztropnie postępował
  5. niechybnie
  6. stali mocno przy ukoronawanej głowie, jej obrazę
  7. jako podstawę i węgielny kamień
  8. w sposób stanowczy, niezachwianie
  9. przykłady z przeszłości. (Pasek ma tu na myśli rokosze, które podnosiły jednostki, Zebrzydowski, Lubomirski, gdy teraz występuje kilku malkontentów, całe stronnictwo oligarchów).
  10. odnoszące się
  11. przedmurzem chrześcijaństwa