Strona:PL Jan Kasprowicz-Dzieła poetyckie t.1.djvu/365

259

SALUSIA ORCZYKÓWNA

 My, by poszedł w świat, choć człek się bije
Sam z biedą, która chwyta, tak jak wąż, za szyję.

 Muszę tylko znowu od początku
  Opowiedzieć, jak się wszystko stało,
 Że przybysze weszli do majątku
  Dąbieckiego; że dziś już wypsiało
  Dawne plemię; że fortunę całą
 Zagarnęli do ostatniej skiby
  Tak! tak! obcy, nie swoi!... Bolało
 To człowieka, mówię bez ochyby —
Tak, jakby kto skuł serce, wiesz, w żelazne dyby...

 W czasie śmierci starego dziedzica
  Młody panicz był-ci jeszcze w szkołach,
 Ale wrócił... cała okolica
  To prawiła o wielkich mozołach,
  Które przeszedł gdzieś w świecie... Na kołach
 Pono jeździł bez konia; był sprytny,
  Że aż straszno, mówili: w stodołach
 Pewnie pustek nie będzie... Zaszczytny
To zawsze znak, gdy pan jest skrzętny i obytny.

 On też, prawda, tak jak mógł się kręcił;
  Grosze ściskał, po świecie nie pływał,
 Jak ów ojciec nieboszczyk, co święcił
  Przez rok cały niedzielę... Wyzywał
  Takich wiatrem podszytych; obywał,
 Powiadali, nawet się bez wina —
  To jest czasem... Sam też nawoływał,
 By oszczędzać, bo mówił »godzina
Jest taka, że nam krew się w zimny lód aż ścina«.

 I miał prawdę... Bo jak świat ten stoi,
  Jak najstarsi zasłyszeli ludzie
 Od swych ojców, co to siła znoi
  Też zaznali, co w niejednym trudzie
  Gięli plecy i, niż pies ten w budzie,