Strona:PL Jan Kasprowicz-Dzieła poetyckie t.1.djvu/377

271

SALUSIA ORCZYKÓWNA

 Módz żyć dalej, by za chleb ten czarny
Swą hańbą jeszcze płacić — wiesz, to żywot marny!

 Powiadali, że Bergtal przypadkiem,
  Idąc przez wieś, spotkał włodarzównę,
 I że w oko mu wpadła. Toć kwiatkiem,
  Mówię, była; toć pewnie jej równe
  Żadne dziewczę na świecie; a główne,
 Że, jak mówią, miała takie oczy,
  Co to niby coś są wielomówne,
 Co to niby każdego przeroczy,
Że za nią to się każdy, mówią, w przepaść stoczy...

 Jak tam przyszło do tego, toć plotą
  O tem różnie: jedni, że to była
 Ta dziewczyna już z taką ochotą,
  Że ta chwila razby się zbliżyła —
  Jeśli nie dziś, to jutro; że siła
 Dawał pan jej pozłotek i groszy,
  Tak znów drudzy; a rada patrzyła,
 Mówią, na to, w tem, jak paw się pstroszy;
Znów inni, że jej ojca, mówił, precz wypłoszy...

 Ja bo myślę, że tak jedno z drugiem;
  A z człowiekiem to tak jest, jak z rolą:
 Nie podda się, dopóki jej pługiem
  Nie pogrozisz... Samą bożą wolą
  Cóżby żyło... Nigdzie też nie golą,
 Jak to mówią ludziska, bez mydła...
  Gdy się topór, wiesz, zetknie z topolą,
 Drzewo padnie; na konia wędzidła
Nie zbraknie; dziewczę głupie, łatwo wziąć je w sidła.

 Wina zawsze na mocniejszych spada,
  A za winą to i zemsta idzie;
 I też słusznie; sam Pan Bóg powiada
  W piśmie świętem: »Drzyj przedemną, żydzie!«
  Zwłaszcza, jeśli w takim wielkim wstydzie