Wikiźródła

Strona:PL Jan Sygański-Nowy Sącz jego dzieje i pamiątki dziejowe.djvu/070

Ta strona została przepisana.

tusku miał swoję pracownią[1]. Tu słynny alchemik Michał Sędzi wój (Sendigovius), zwolennik nauki szwajcarskiego medyka i naturalisty Paracelsa, ujrzał światło dzienne r. 1566[2]. Uczony Jan Januszowski, najprzód dworzanin cesarza Maksymiliana II., następnie Zygmunta Augusta i Stefana Batorego, później gramatyk i drukarz, w końcu ksiądz i pleban w Solcu, był archidyakonem sądeckim. Był to mąż zacny, uczony i w literaturze polskiej zasłużony, pisał dużo bardzo piękną i wzorową polszczyzną. Między rokiem 1585 a 1613 napisał i drukiem ogłosił w Krakowie 24 dzieła; umarł po r. 1623[3]. W obrębie dawnej parafii sądeckiej, we wsi Podegrodziu, urodził się dn. 18. maja 1631 r. ksiądz Stanisław Papczyński, pijar podoliniecki, kapelan obozowy i spowiednik króla Jana Sobieskiego i założyciel zgromadzenia Maryanów, zmarły in odore sanctitatis 18. września 1701 r. na Górze Kalwaryi w ziemi czerskiej, dawnem województwie mazowieckiem, gdzie swego zgromadzenia pierwsze podwaliny położył[4].

 Z starych aktów i 90 przywilejów królewskich okazuje się, iż Nowy Sącz był niegdyś miastem ludnem i zamożnem, murem obronnem i wodą dokoła opasanem, zaopatrzonem w wodociągi z Roszkowic. Kwitnął przemysłem i rozległym handlem, nie tylko między Krakowem, Poznaniem i Gdańskiem; Sandomierzem, Przemyślem i miastami na Czerwonej Rusi; lecz także z węgierskim Podolińcem, Lubomią, Keszmarkiem i Bardyowem, a nawet z Rakuzami czy Austryą. Słynął z kuźnic żelaza i stali, hamrami zwanych, i królewskich młynów; z wielkich składów bocheńskiej soli, cyny, miedzi i innych kruszców, z węgierskich win, najlepszego w Polsce piwa i miodu, który sycono w każdym prawie domu sądeckim. Jeżeli wierzyć kronikarskim zapiskom, ludność

  1. ↑ Jerzy Bandtkie: Historya drukarń krakowskich. Kraków 1815. str. 182.; Grabowski: Skarbniczka naszej archeologii. Lipsk 1854. str. 152, który o nim wyraźnie pisze: „Joannes de Nova Sandecz impressor librorum“.
  2. ↑ Życiorys i pisma jego zob. Orgelbrand: Encyklopedya powszechna. Tom 23. str. 353. Warszawa 1866.
  3. ↑ Grabowski: Dawne zabytki Krakowa. str. 189.; Bandtkie: Historya druk. krak. str. 382 mylnie kładzie zgon jego pod r. 1613.
  4. ↑ Instytut Maryanów pochwalił Szczepan Wierzbowski, biskup poznański; papież zaś Innocenty XIII. zatwierdził go osobną bullą dnia 3. września 1723 r. Obszerny życiorys Papczyńskiego znajduje sięw „Pamiętniku religijno–moralnym“ T. V. str. 293. Między rokiem 1663 a 1690 napisał on 4 łacińskie dzieła; prócz tego drukiem ogłosił 40 kazań przy rozmaitych okolicznościach wygłoszonych.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:PL_Jan_Sygański-Nowy_Sącz_jego_dzieje_i_pamiątki_dziejowe.djvu/070&oldid=1858760”