Ta strona została przepisana.
kanoników regularnych: Premonstratensów czyli Norbertanów[1], i o godność opacką dlań się postarał. Pierwszym opatem klasztoru tego był ów słynny Jan z Pragi.
Z przyzwoleniem biskupa krakowskiego Piotra Wysza Radolińskiego, król oddał pod zarząd Norbertanów przyległy klasztorowi kościół i szpital na 12 łóżek pod wezwaniem św. Ducha, założony r. 1400 przez dwóch mieszczan krakowskich: Langzidla[2] i Mikołaja Kizlinga, poruczając opatowi szczególniejszą
- ↑ Prowincya Norbertanów polskich liczyła w drugiej połowie XVIII. wieku 15 klasztorów; męskie opactwa: w Hebdowie, Witowie, Wrocławiu i Nowym Sączu, prepozyturę w Krzyżanowicach; prepozytury żeńskie w Strzelnie, Żukowie, Czarnowąsie, Krakowie, Zwierzyńcu (przedmieście Krakowa), Busku, Imbramowicach, Bolesławcu, Łęczycy i Płocku. Obecnie, oprócz klasztoru PP. Norbertanek na Zwierzyńcu, w Czerwińsku i Imbramowicach, nie masz na całym obszarze ziem polskich żadnego tejże reguły klasztoru (ks. Knapiński: „Św. Norbert i jego zakon“. Warszawa 1885. str. 143).
- ↑ Petrus Wysz de Radolin, Eppus Cracoviensis, erectionem atque dotationem Ecclesiae et Hospitalis S. Spiritus in Nova Sandecz confirmat Cracoviae, die 3. Julii an. 1400.
Powyższy dokument, podpisany r. 1400 przez biskupa krakowskiego Piotra Wysza Radolińskiego, świadczy, że opatrzny i uczciwy Langzidel (Langscydel) legował na szpital św. Ducha (patrz powyżej str. 55) w Nowym Sączu następujące wsie: Sonnenscheyn czyli Januszową, Kwieciszową, Wolfową, Hildbrantową i Boguszową. Prócz tego folwark (allodium) składający się z bydła, trzody i 100 owiec, z całym inwentarzem żywym i martwym i wszystkimi dochodami; jatką rzeźniczą (macellum carnificum) i dom murowany w Nowym Sączu, na miejscu którego ma być zbudowany kościół ze szpitalem. Kapelanowi szpitalnemu wyznaczył 70 grzywien (marcas) rocznej pensyi i całe utrzymanie z dóbr szpitalnych, z obowiązkiem jednak głoszenia słowa bożego i opatrywania chorych św. Sakramentami, grzebania ich ciał na cmentarzu i odprawiania egzekwij za dusze zmarłych. Kościołowi darował głowę jednej z 11,000 towarzyszek św. Urszuli w kosztownym relikwiarzu, srebrny kielich, trzy wspaniała ornaty i inne przybory do mszy św. potrzebne. Zarząd majątku szpitalnego i prawo patronatu poruczył rajcom sądeckim. (Oryginał pergaminowy w bibl. Ossolińskich we Lwowie. Nr. 941).
Król Jagiełło założywszy przy kościele św. Ducha klasztor dla Norbertanów, darował im wieś Dąbrówkę. Równocześnie oddał pod zarząd tychże zakonników szpital św. Ducha z pięciu wioskami: Januszową, Librantową, Kwieciszową, Boguszową i Olchówką, z obowiązkiem jednak utrzymywania w nim mieszkających ubogich; rajcy zaś miejscy zrzekli się urzędownie wszelkich do niego pretensyj, z wyjątkiem wyboru gospodarza szpitalnego, którym bywał jeden świecki z ich ramienia postawiony (Summarium Privilegiorum pag. 12).
Gdy w roku 1518 rajcy sądeccy rościli sobie prawo do majątku szpitala św. Ducha i zarządu jego, Norbertanie wykazali się przywilejami Jagiełły, a król Zygmunt I. przyznał im zupełną słuszność, orzekł jednak, ażeby odtąd opat co-
