Strona:PL Janusz Korczak - JKD - Dziecko w rodzinie.djvu/74

Ta strona została uwierzytelniona.

ra, czego jednostronnie li tylko „dziedzicznością“ nie można tłomaczyć.

58. Prawo antytezy opiera się na sile, która się przeciwstawia sugestjom, płynącym z różnych źródeł, posługującym różnemi środkami. Jest to mechanizm obronny oporu, przeciwdziałania, samoobrony, niejako instynkt samo zachowawczy ustroju duchowego, czujny, funkcjonujący automatycznie.
Jeśli moralizowanie jest już dostatecznie zdyskredytowane, to sugestja przykładu, środowiska, cieszą się bezwzględnem zaufaniem w wychowaniu. Czemu więc sugestja tak często zawodzi?
Zapytuję dlaczego dziecko, usłyszawszy przekleństwo, pragnie je powtarzać naprzekór zakazom, a uległszy groźbie, zachowuje w pamięci?
Gdzie źródło tej pozornie złej woli, gdy dziecko upiera się, mogąc łatwo ustąpić?
— Włóż palto.
Nie, chce iść bez palta.
— Włóż różową sukienkę.
Właśnie ma ochotę na niebieską.
Jeśli nie nalegasz, posłucha, jeśli nalegać będziesz, prośbą czy groźbą, zatnie się i tylko pod przymusem ustąpi.
Dlaczego najczęściej w okresie dojrzewania nasze banalne: tak, spotyka się z jego: nie. Czy nie jest to jednym z objawów tego głębokiego oporu przeciw pokusom, idącym zwewnątrz, a mogącym przyjść zzewnątrz?
„Smutna ironja, która każe cnocie pożądać grzechu, a zbrodni śnić niepokalane sny“. Mirbeau.
Prześladowana wiara zdobywa tem gorętszy posłuch. Chęć uśpienia narodowej samowiedzy budzi ją tem sku-