Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/113

stępnie do Aten około r. 446. Potęga Aten, ich sztuka i poezya dosięgły były szczytu swego pod rządami Peryklesa. Herodot znalazł się tu w towarzystwie świetnem i urozmaiconem. Był blizkim przyjacielem Sofoklesa, a przechował się do nas początek ody, którą miał Sofokles pisać do Herodota w r. 440, roku przedstawienia „Antygony,” w której Sofokles czyni alluzyę do pewnej opowieści, znajdującej się w trzeciej księdze Herodota. W r. 443 Herodot udał się prawdopodobnie do Turyi, kolonii ateńskiej w pobliżu Sybaris we Włoszech południowych. Zwiedził Ateny znowu, zapewne po r. 432, gdyż widział Propileje, czyli kolumnadę, stanowiącą, wejście do Akropolis, a w tym roku ukończoną. Umarł prawdopodobnie w Turyi według jednych w r. 428, gdyż zdaje się, że nie zdążył przejrzeć swojej Historyi; według innych w r. 406.
 5. Podróże Herodota, wykonane w pierwszej połowie życia, były bardzo rozległe. Korzystając z podwójnej roli, poddanego perskiego a obywatela greckiego, przebył prawie cały znany wówczas świat do Ekbatanu, Suzy i Babilonu na wschodzie, do Włoch południowych na zachodzie, od północnych wybrzeży morza Czarnego do pierwszego wodospadu na Nilu, przestrzeń, zajmującą około 1700 mil kw. angielskich. Żaden Grek przed nim nie zwiedził tak rozległych przestrzeni w sposób tak inteligentny.
 6. Historya Herodota opracowuje materyały, zgromadzone w ten sposób w artystyczny obraz świata, ugrupowany dokoła idei centralnej. Ideą, tą jest wielka walka pomiędzy Wschodem a Zachodem, pomiędzy Azyą a Grecyą, której ostatni rozdział stanowiły wojny perskie. Historya dzieli się na dwie części. Pierwsze pięć ksiąg stanowią