Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/12

właściwą sobie odmianą języka greckiego, czyli dyalektem (narzeczem). Dyalekt eolski nadawał się najlepiej do żywej, dosadnej mowy; zbliżał się on najwięcej do najdawniejszych form językowych, lecz był zawsze względnie ubogi i surowy do celów literackich, a nawet dyalekt Eolów lesbijskich, który służył do celów poetyckich, traktowany był przez Ateńczyków z czasów Platona jako „narzecze barbarzyńskie.” Język grecki wyróżnia się wśród indo-europejskich bogactwem i wdziękiem swoich głosek. Jedną z głównych cech, wyróżniających dyalekta greckie, były różnice w systemacie głoskowym. W narzeczu eolskiem przeważały dźwięki o i u. Dyalekt dorycki najlepiej przechował najdawniejsze dźwięki; było to narzecze górskie; gładka i dźwięczna mowa wytrwałej rasy, łączącej pewną poważną surowość z uszczypliwym humorem. Przeważa w nim otwarty dźwięk a. Narzecze jońskie było miękką, harmonijną mową ludu żyjącego w dostatku, obdarzonego jasnym i ruchliwym umysłem, wychowanego w kierunku kontemplacyi estetycznej, pod wpływem naturalnej piękności przyrody i krajobrazów wybrzeży morza Egejskiego i jego wysp, a obeznanego z wykwintnym zbytkiem przez obcowanie z narodami Azyi i z Kartagińczykami. Cechą jego była niechęć do wszelkich szorstkich połączeń, skłonność do płynnego kojarzenia głosek, a przedewszystkiem zamiłowanie do łagodnego dźwięku e.
 12. Dyalekt attycki stanowił odmianę jońskiego, pośrednią pomiędzy zbyt wypieszczonym jońskim, a nieco za surowym doryckim. W dojrzałej fazie swojej był on artystycznym wytworem tragedyi attyckiej, zostającym pod podwójnym wpływem epickiej mowy Homera i poezyi chóralnej Dorów. Między 475 a 300 r. przed Chr, stał się on głów-