Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/130

nież od samogłoski. Styl ten udzielany przez szkoły retoryki stał się podstawą stylu Cycerona; proza zaś nowożytna w znacznym stopniu kształtowała się na rzymskiej, a w ten sposób wpływ Izokratesa ujawnił się we wszystkich literaturach. Urodził się on w r. 436 na 5 lat przed wojną peloponezką, a umarł w r. 338, mając lat 98, po bitwie u Cheronei. Milton mówi o nim, jako o wymownym starcu, którego serce pękło na wieść o klęsce; wiadomość wszakże o jego samobójstwie jest wątpliwą.
 Mamy 21 mów jego. Pięć z nich są sądowe i należą do wcześniejszego okresu. Resztę stanowią listy, panegiryki, szkice o wychowaniu lub mowy polityczne. Istnieje także 9 listów do przyjaciół, w tej liczbie do Filipa i Aleksandra macedońskich. Ideą przewodnią życia jego była wojna połączonych Greków przeciwko Persyi. Najświetniejszem z pism jego jest „Panegirikos” (380), na które miał poświęcić 10 lat pracy. Jest to wymowne wezwanie do takiej wojny pod dowództwem Aten. W swoim „Filipie” namawia Filipa, aby ją rozpoczął. „Areopagitikos” (355) jest przemówieniem na rzecz odnowienia dawnej cenzury obyczajów przez areopag; mowa zaś „O wymianie własności” (353), tak nazwana z powodu zmyślonego procesu, na którym się opiera, jest obroną jego „filozofii,” czyli kultury politycznej, opartej na retoryce literackiej. Pochwała Heleny jest bardzo piękna. List do Demanikosa zawiera wiele przepisów przypominających Sokratesa, jakim go kreśli Ksenofont.
 8. Izeusz (ur. ok. r. 420) zostawił 11 mów w sprawach testamentowych, wygłoszonych pomiędzy 390 a 353 r. Ateńczyk nie miał prawa wydziedziczyć syna swego, ani też córki pozbawić posagu, chociaż mógł wybrać jej męża. Jeśli nie