Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/136

lisowi, bawiącemu przypadkiem w Syrakuzach; ten zaś sprzedał go jako niewolnika na rynku w Egipcie. Jeden z przyjaciół wykupił go i przywiózł do Aten. Po śmierci Dyoniziusza I Plato dwa razy odwiedzał syna. jego Dyoniziusza II, lecz, chociaż nie ucierpiał osobiście, przekonał się, że nie może uczynić nic dobrego, a spostrzeżenia nad rządami zmysłowego despoty zużytkował w swojej „Rzeczypospolitej.” Około 386 zaczął uczyć w Akademii (nazwanej tak na cześć bohatera Akademosa), sali gimnastycznej, otoczonej gajem oliwnym na przedmieściach ateńskich, gdzie znajdował się także dom i ogród Platona. Umarł w r. 347, mając lat 82.
 19. Grecy byli pierwszym narodem, który oddzielił filozofię od teologii. Pierwsze badania filozoficzne rozpoczęły się w Grecyi w VI stuleciu prz. Chr., t. j. w tym samym czasie, gdy powstał buddyzm na Wschodzie. Przedtem Grecy wcielali potęgi przyrodnicze w kształty osobowe. Teraz zaczęli pytać, czem są, owe potęgi? Czy nie można sprowadzić ich do jednego lub kilku pierwiastków? Gdy próby w tym kierunku okazały się niepomyślne, zaczęto pytać: „W jaki sposób poznajemy rzeczy zewnętrzne i czy możemy wogóle poznać cokolwiek?”
 20. Wtedy przyszedł Sokrates i dostrzegł, że przedewszystkiem potrzebna jest lepsza metoda badania. Zbadajmy więc, co wiemy w rzeczywistości, a co tylko pozornie. Np. co to jest mąż stanu? — „Jest to człowiek podobny do Peryklesa” .Lecz jeśli Perykles jest wysoki i wymowny, czy wszyscy mężowie stanu muszą być wysocy i wymowni? Sprobójmy przedewszystkiem oddzielić te własności, które należą do wszystkich mężów stanu od takich, które może mieć jeden a nie mieć