Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/155

Ta strona została przepisana.

Archimedes, który zmarł w r. 212 prz. Chr., słynny wynalazca śruby, celował w mechanice czystej i stosowanej. Współczesny mu Eratostenes był twórcą geografii astronomicznej i chronologii naukowej. Jednem z chronologicznych dzieł doby aleksandryjskiej jest „Marmur Paryjski,” zawierający przegląd głównych wypadków historyi greckiej od najdawniejszych czasów do roku 264 prz. Chr.; możliwe wszakże do użytku w obecnym swym stanie tylko do r. 355.
15. Dwaj pisarze, posługujący się językiem greckim, połączyli chronologię z historyą. Maneto, kapłan egipski (285–247), pisał kroniki egipskie, których tylko urywki ocalały. Kreślą one dzieje 31 dynastyj aż do zdobycia Egiptu przez Macedończyków. Berozus, t. j. Bar-Osea, kapłan babiloński (280–261), doprowadził kroniki Chaldei aż do swoich czasów. Autentyczność tego dzieła, opierającego się po części na archiwach świątyń, sprawdzoną została przez porównanie jej ustępów ze starym testamentem.
16. Tak więc doba aleksandryjska zajęta była badaniami literackiemi lub naukowemi, lub usystematyzowaniem tego, co wytworzył umysł grecki w okresie swej twórczości. Ów duch wielostronnej pracy przetrwał aż do okresu bizantyńskiego, wytwarzając historye, mieszaniny, słowniki. Dopiero po zdobyciu Konstantynopola przez Turków (1453), wygnani stamtąd Grecy roznieśli po Europie znajomość języka swego i literatury.
17. Grecya stała się prowincyą rzymską w r. 146 prz. Chr. Skutkiem tego było zbliżenie Rzymu z umysłowością grecką i pochłonięcie życia politycznego hellenizmu przez powszechny systemat Rzymu. Pierwsza doba okresu grecko-rzym-