Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/170

sza może oderwać się od świata zmysłowego i dojść do zupełnego zjednoczenia z Bogiem, żródłem wszelkiej wiedzy. Nauka ta, zarysowana przez Numeniusza (150 po Chr.), a rozwinięta przez Ammoniusza i Sakkasa, wyłożona została na piśmie przez jego ucznia Plotinusa (240 po Chr.), który przypisywał sobie natchnienie i władzę cudotwórczą, a twierdził, jakoby cztery razy w życiu w porywie ekstatycznym wznosił się do jedności z Bogiem. Uczeń jego i wydawca Porfiriusz oraz jego uczeń Jamblichos, mistyk, pełen dziwactw ascetycznych, szerzyli tę naukę. Bardziej utalentowaną jej zwolenniczką była piękna i szlachetna Hypatia, okrutnie zamordowana przez chrześcijan w Aleksandryi w r. 415.
 20. W V stuleciu umysły systematyczne, których nie brakło w szkole ateńskiej, uczyniły ostatni wysiłek, aby zjednoczyć wiedzę starożytną. Proklos (450) usiłował połączyć to, co było naukowego w neo-platonizmie, z lepszymi pierwiastkami systematów dawniejszych. Lecz próba ta nie miała powodzenia. Zwycięstwo chrześcijaństwa, jako religii tłumów, nad myślą starożytną, było zupełne, gdy Justynian zamknął szkoły filozoficzne niechrześcijańskie edyktem z roku 529, gasząc w ten sposób ostatnie źródła świateł.
 21. Tymczasem poezya w wyższym stylu zamilkła już od 700 lat. Babrius (40 po Chr.) nadał formę wierszową bajkom przypisywanym Ezopowi, którego legenda umieszcza ok. 560 prz. Chr., lecz o którym niema żadnych autentycznych wiadomości: Plato opisuje, jako Sokrates bawił się w więzieniu, nadając formę wierszową bajkom. „Wilk i jagnię” stanowi przykład owych utworów Babriusa, które Fedrus swobodnie tłómaczył na łacinę. Oppian (180 po Chr.) napisał „Sztukę