Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/173

autorów żydowskich lub chrześcijańskich, zaczynając od r. 170 przed Chr. do 700 po Chr.; autorowie ich starali się odtworzyć niektóre cechy stylowe lub formy (jak akrostychy), spotykające się w dawnych wyroczniach sybilińskich. Z 14 ksiąg przechowało się 12. Trzecia i piąta wyrażają w formie przepowiedni tęsknotę żydów za politycznem odrodzeniem narodu, spotęgowaną, przez widoczny schyłek hellenizmu za następców Aleksandra. Inne księgi przepowiadają historyę świata, zaczynając od potopu (I-sza i II-ga prawdopodobnie najpóźniej pisane; Sybilla figuruje w nich jako synowa Noego), przepowiadają zwycięstwo chrześcijaństwa oraz 1000-letnie panowanie Chrystusa na ziemi.
 25. W miarę tego, jak literatura i kultura grecka traciły znaczenie swoje, wzrastało znaczenie literatury chrześcijańskiej w języku greckim, którą reprezentują listy, homilie, dzieła uczone ojców kościoła oraz historye święte, jak: Euzebiusza, Sokratesa i Sezomena. Stosunek między upadającą literaturą starożytną a wzrastającą literaturą chrześcijańską przedstawia dwie fazy. Pisarze chrześcijańscy pierwszej doby, naśladując apostołów, oceniają należycie humanistyczne znaczenie literatury greckiej lub teologiczną wartość myśli greckiej. Justyn Męczennik, Orygenes, a nadewszystko Klemens i Aleksandryi, podnoszą doniosłość usiłowań Greków w dążeniu do prawdy.
 26. Wszakże ku końcowi III stulecia inny kierunek zaczyna panować. Kiedy neo-platonicy wślad za Plotinosem twierdzą, że filozofia uprzedziła objawienie, pisarze chrześcijańscy, jak Euzebiusz, utrzymują, iż wszystko, co jest dobrego w myśli greckiej, dostało się tam z pism żydowskich.