Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/21

ROZDZIAŁ II.

Poezya epicka.

«lliada» i «Odyssea» Homera 940–850 przed Chr. — Poeci cykliczni 776–550 przed Chr. — Hezyod 850–800 przed Chr. — «Hymny» homeryckie 776–550 przed Chr.

 1. Śpiewy wojownicze. Rapsodysta. Obok hymnów świętych wcześnie bardzo powstać musiały śpiewy o wojownikach i czynach odwagi bojowej. Bohaterowie „Iliady” śpiewają podobne pieśni przy oblężeniu Troi, a sama „Iliada” i „Odyssea” powstały z podobnych bardzo dawnych śpiewów. „Odyssea” daje nam żywy obraz rapsodzisty (aoidos), który śpiewał podobne pieśni w pałacach książąt. Król daje wielką ucztę i każe heroldowi, swemu marszałkowi dworu, zaprosić „boskiego piewcę, gdyż jemu dał bóg obfitość pieśni, aby radować nas.” Marszałek sprowadza „mile witanego piewcę, którego nadmiernie ukochała Muza, dając mu złe i dobre; odjęła mu wzrok, lecz dała mu słodkie pieśni.” Podaje mu krzesło ozdobione srebrnemi gwoździami, umieszczone wśród ucztujących, a oparte o wyniosłą kolumnę, zawiesza czysto nastrojoną harfę nad jego głową i podnosi ku niej rękę ociemniałego, aby jej dotknął, stawia przy nim stół z pokarmem i winem. Po skończeniu uczty rapsodzista śpiewa „o sławnych czynach ludzi,” towarzysząc sobie na harfie. Rapsodzista taki nie był uważany za zwykłego artystę; sądzono, iż jest natchniony przez bogów, a to nadawało mu charakter święty. Gdy król Agamemnon udaje się na wojnę trojańską (czytamy w rapsodach), powierza rapsodziście swemu czuwanie nad honorem