zechcemy, opowiadać rzeczy prawdziwe”[1]. Polecają więc Hezyodowi, aby został ich tłómaczem. Zaznacza to charakter poezyi Hezyoda. Zadaniem jego było opowiadanie rzeczy prawdziwych. Poezya homerycka Jonii obraca się wśród wizyj bohaterskiej przeszłości, które sztuka poetycka otacza aureolą ideału. Poezya Hezyoda ma do czynienia z rzeczywistością. Przedmiotem jej są zadania codziennego życia, obowiązki praktyczne człowieka oraz fakta, dotyczące bogów i bohaterów, stanowiące naukę religii.
30. Życie, z którego wypłynęła poezya Hezyoda, było bardzo odmienne od życia jońskiego. Codzienna rutyna mieszkańców Beocyi była typem spokojnego, rolniczego życia w głębi kraju; nie było ono urozmaicone ożywionym handlem, przygodami morskiemi, ruchliwością portów jońskich, w chwilach gdy przybywa do nich statek z Sydonu lub z Nilu, odwiedzinami ludzi noszących obce odzienie i opowiadających łamaną greczyzną o cudach obcych krajów, lub przysłuchujących się w chwili, gdy wśród ciekawego tłumu jakiś pieśniarz joński śpiewał wśród targu pieśń o wielkiej wojnie, w której walczyli Hektor i Achilles. Rolnik w Metropolii pędził życie bez porównania mniej podniecające wyobraźnię. Jak najlepiej zużytkować zimę i wiosnę, aby mieć wypoczynek w lecie, gdy dojrzewają karczochy i koniki polne śpiewają, gdy tłuste jagnię i umiarkowane czary wina odświeżają spalonego słońcem robotnika? Kiedy powinien rozpocząć żniwo? Jak zrobić oś wozu, jakie
- ↑ «Wiele fałszów do prawdy podobnych umiemy,
Umiemy też i prawdę powiedzieć, gdy chcemy.»
(Przekł. Jacka Przybylskiego).