Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/80

Ta strona została przepisana.

nazywano go chórem cyklicznym, t. j. tworzącym kółko.
5. Takie urządzenie chóru było dziełem Dorów. Lecz dalszy krok uczyniono w Attyce. Tespis (530 prz. Chr.) był kierownikiem chóru dytyrambowego; wprowadził on udoskonalenie, polegające na tem, że dyalog nie odbywał się pomiędzy przywódzcą a całym chórem, lecz między przywódzcą a jednym z chórzystów ku temu przeznaczonym. Przywódzca, czyli koryfeusz stał na wzniesionej platformie, a w przerwach między śpiewami chóralnymi prowadził rozmowę z jednym z członków chóru, którego nazywano odpowiadaczem (hypokrites), wyraz, który po grecku oznaczał aktora. Nie powinniśmy uważać Tespisa za założyciela tragedyi. Opowieść o tem, jakoby obiegał kraj z towarzystwem wędrownych aktorów dających przedstawienia na wozie, pochodzi z pomieszania pojęć. W procesyi Dyonizosa i Demetery zwyczajne były pospolite żarty; stąd dowcipy z wozu stały się przysłowiowe.
6. Frynikos z Aten (512–476) posługiwał się wciąż jednym aktorem, lecz udoskonalił organizacyą chóru, dzieląc go na części, z których jedna przedstawiała grupę dziewcząt, druga grupę starców i t. d. Jeden z utworów jego przedstawiał „Wzięcie Miletu,” głównego miasta Jonii, w ostatnim roku powstania jońskiego przeciwko Persyi (494 przed Chr.) Ateńczycy tak byli wzruszeni — powiada Herodot, — że ukarali poetę, który przedstawiał im cierpienia ich rodaków, „a przypomnienie im ich własnych nieszczęść.” W „Fenicyankach” (476 prz. Chr.) Frynikos uczcił czyny Aten podczas wojen perskich: część chóru przedstawiała Fenicyanki wysłane do dworu perskiego, inna — starców perskich.