Strona:PL Jebb - Historya literatury greckiej.djvu/94

Ta strona została przepisana.

że jedną z najpiękniejszych i najbardziej dramatycznych z przechowanych tragedyj. „Ajaks” rozpoczyna się nazajutrz po dniu, w którym Ajaks w obłędzie zesłanym mu przez Atene, aby ukarać jego duszę, pozabijał bydło greckie, myśląc, że zabija wodzów, którzy obrazili go, dając Odysseuszowi zbroję po Achillesie. Gdy odzyskuje rozum, uczucie wstydu każe mu zabić siebie. „Elektra” przedstawia zemstę Orestesa nad matką jego Klitemnestrą i Egistosem, temat, który traktował Eschylos w „Cheforach,” a Eurypides w „Elektrze.” Utwór wszakże Sofoklesa, ma większą jedność artystyczną, niż pierwsza, a więcej idealnego piękna, niż druga.
32. „Edyp król” pod względem subtelności budowy jest arcydziełem wśród pozostałych tragedyj greckich. Edyp, wielki mędrzec, uwolnił Teby od Sfinksa, zgadując jego zagadkę, został obrany królem, chociaż był cudzoziemcem i ożenił się z wdową po zmarłym królu Lajos. Zaraza ukazuje się w mieście, a gdy Tebańczycy udają się do wyroczni delfickiej, Apollo nakazuje im, aby wykryli i ukarali zabójców Lajosa, który został zabity po drodze do Delf. Edyp z gorliwością rozpoczyna poszukiwanie. Stopniowo wykrywa się, że Edyp sam był nieświadomym zabójcą Lajosa; że był synem zabitego króla, a więc ożenił się ze swoją matką. W szale rozpaczy wyłupia sobie oczy. Kilka lat oddziela „Edypa w Kolonie” od tej tragedyi. Edyp został wygnany z Teb przez Kreona (teraz królującego) za zgodą własnych jego synów. W towarzystwie córek swoich, Antygony i Ismeny, znajduje przytułek w Atenach u króla Tezeusza. Znajduje tu pokój i przebaczenie bogów, a w końcu, powołany przez głos niewidzial-