wymaga właściwie nawet uzasadnienia. Wszak zmysły nasze nigdy nie otrzymują podniet od całej niepodzielnej istoty jakiejś rzeczy, lecz zawsze tylko od pewnej jej własności, — zawsze tedy ideje, które są skutkiem tych podniet, muszą być niezupełne. Zmysłowe poznanie, które dostarczając nam niezupełnych idei, naraża nas na to, że możemy sądzić, jakoby były zupełne, jest przez to samo źródłem naszych błędów i to jak wkrótce zobaczymy, źródłem jedynem. Zmysłowe poznanie nazywa Spinoza najniższym, pierwszym stopniem poznania. Jest to wyobrażanie sobie (imaginatio) rzeczy. Rzeczy za pośrednictwem wyobrażenia poznane wydają nam się bytami samoistnymi, z ogólnego związku przyrody wyrwanymi i przypadkowymi. Pochodzi to stąd, że ideje ich, jako niezupełne, nie zawierają w sobie ich wszystkich przyczyn, które by nas przekonały o najściślejszej zależności ich od ogółu, od Boga, a zarazem o konieczności, mocą której istnieją.
Jeżeli ideje rzeczy skończonych, ograniczonych przejawów Boga są w nas w przeważnej części niezupełne a ich poznanie tem samem jest błędne, to zato wszystkie ideje nieskończonych przejawów Boga, jakie posiadamy, konie-
Strona:PL Jerzy Żuławski - Przed zwierciadłem prawdy.djvu/144
Ta strona została uwierzytelniona.