Strona:PL Jerzy Żuławski - Przed zwierciadłem prawdy.djvu/185

znawania otaczającego świata i Boga, Granice tu nie istnieją; niema rzeczy, przed którą musielibyśmy się cofnąć i uznać ją za niedostępną dla naszego umysłu. Wszystko, z czem się w jakikolwiekbądź sposób spotykamy, możemy poznać i pojąć, — a ponadto, gdy zwróceni ku poznaniu rozumowemu, badamy wewnętrzne i wieczyste przyczyny naszej własnej istoty, dochodzimy do tak pierwotnych i ogólnych, które są również przyczynami całego świata, a poznawszy je, możemy sobie z nich cały świat w zupełnych idejach wyprowadzić. Niema zatem takiego wpływu zewnętrznego, któregobyśmy sobie idei zupełnej i prawdziwej utworzyć nie mogli; niema afektu, któregobyśmy nie mogli opanować i stanem czynnym, cnotą naszą uczynić.
 Wraz z poznaniem zwiększa się nasza wolność prawdziwa, a z chwilą, gdy cały świat prawdziwie poznamy, czyli ogarniemy Boga i zrozumiemy wszystkie jego dzieła, stajemy się wolni w całem tego słowa znaczeniu, wolni jak Bóg jest wolnym, gdyż teraz wszechbyt cały w nas jest zawarty i wszystko, co z niego wynika, wynika tem samem z naszej istoty. W stanie wolności dopiero możemy działać według rozumu, to znaczy zgadzać się z wolą bożą i chcieć tego, co