Strona:PL John Ruskin Gałązka dzikiej oliwy.djvu/92

nymi: urząd Samuela wpośród żydów odpowiadał mniej więcej ich stanowisku.
 Wszystkie więc początki sztuki, a więcej niż początki wszełkiej wiedzy zostały stworzone przez ten wielki naród wojowników, który pogardzał wszelkiem rzemiosłem mechanicznem, a nienawidził wprost spokojnego życia pasterskiego. Z Egiptu sztuka przechodzi prosto do Grecyi, gdzie wszystka poezya i wszelkie malarstwo nie są niczem innem, jak opisem, pochwałą lub dramatycznem wyobrażeniem wojny lub ćwiczeń, do wojny przygotowujących, a zostających w związku z praktykami religijnemi. Wszystkie greckie instytucye odnosiły się przedewszystkiem do wojny; a pojęcie jej, jako niezbędnej czynności całego ludzkiego i boskiego życia, wyraża się poprostu w obrazach ich głównych bóstw. Apollo jest bogiem wszystkich władz intellektu; dzierży łuk i strzały wprzód, nim weźmie do ręki lirę. Atena zaś jest boginią wszelkiej mądrości praktycznej. Ale hełm i tarcza prędzej niż wrzeciono odróżniają ją od innych bóstw.
 Istniały atoli dwie ogromne i zasadnicze różnice między grecką a egipską teoryą polityczną. W Grecyi nie było kasty wojskowej, bo każdy obywatel był z konieczności żołnierzem. Następnie, jakkolwiek Grecy słusznie pogardzali sztukami mechanicznemi, tak samo jak i Egipcyanie, to jednak nie popełnili fatalnego błędu, polegającego na pogardzie życia rolniczego i pasterskiego; obydwa bowiem rodzaje życia wysoko poważali. Te dwie cechy zdrowszej myśli wznoszą ich na najwyższy stopień mądrości, jaki dotąd wogóle ludzkość osiągnęła, gdyż wszystkie może wielkie