Strona:PL Joseph Conrad-Tajny agent cz.1 049.jpeg

Ta strona została uwierzytelniona.
III.

— Idealizowanie uboży życie. Upiększanie odejmuje mu właściwy charakter powikłania — niweczy je. Pozostaw to moralistom, mój chłopcze. Historyę tworzą ludzie, ale nie tworzą jej w swojej głowie. Myśli, które rodzą się w ludzkich głowach, mają nieznaczny wpływ na przebieg zdarzeń. Historya rządzi; tworzy ją siła robocza i wytwórczość — potęga ekonomicznych warunków. Kapitalizm zrodził socyalizm, a prawa jakie kapitalizm ustanowił dla zabezpieczenia własności, wywołały anarchizm. Nikt nie zdoła dziś przewidzieć, jaką postać przyjmą w przyszłości urządzenia społeczne. Więc poco bawić się w prorocze fantazye? W najlepszym razie mogą one wyrazić tylko myśl proroka, ale nie mają żadnej objektywnej wartości. Zostaw tę zabawkę moralistom, mój chłopcze.
Michelis, skazaniec wypuszczony warunkowo z więzienia, mówił głosem spokojnym, głosem, który brzmiał jak stłumiony i martwy, pod warstwą