Strona:PL Julian Ursyn Niemcewicz - Śpiewy historyczne.djvu/469

przed zamęściem ieszcze xiążę Lotaryński osiągnął berło Polskie, i po rozwodzie mężem iéy stał się. Sobieski acz równie detronizacji życzył, doradzał aby Karol Hrabia de St. Paul xiążę de Langueville dla pogodzenia wszystkich z ręką krolowéy i berło Polskie otrzymał, i byłoby może przyszło do tego, gdyby młody xiążę w woynie między Ludwikiem XIV. i Hollandyą, na przeprawie Renu nie zginął.
 Wkrótce zaieła się woyna z Turkami z przyczyny kozaka Doroszenki, który za pomocą Turków i Tatarów oboyga Ukrain tak Polskiéy iako i Mośkiewskiéy, stać się panem zamyślał.
 Po rozdzieleniu pokoiem Andruszewskim Ukrainy na Moskiewską i Polską, Kozacy na różne podzielili się partye, Zadnieprscy złączywszy się z Dońcami oręż przeciw Moskwie podnieśli, niecierpliwi iarzma, znowu okazywali skłonność do Polski, a raczéy pod osłabionego rządu opieką niepodległemi być chcieli. Już Doroszenko zgładziwszy Brzuchowskiego hetmana Ukraińców Moskiewskich, całą tę prowincyą pod moc swoią zagarnął, gdy nawzaiem przez nowego Hetmana Mnohogresznego za pomocą Moskali zniesiony, przeszedłby może z resztą swoich na stronę naszą, lecz gdy go Biskupi do przyięcia unii naglili, z rozpaczy poddał się Turkom. Zakończyła była Porta ciężką woynę z Wanecyą: wielki Wezyr Kupruli znaiąc rozterki, niegotowość i słabość sił naszych, łatwo namówił Sułtana do dania Polscze zaczepki. Dnia 4 Sierpnia 1672. przeszli Turcy przez Dniestr, a nie znalazłszy żadnéy straży, żadnego oporu, obawiać się zaczęli zasadzek, lecz nie było tam innéy zdrady iak własne nasze niezgody. Szlachta trzymała z królem, możnieysi panowie z Pry-