wrogami demokracji, to znaczy wolności i praw dla ludu.
W roku 1920 toczyła się bardzo trudna wojna między Polską a Bolszewją. Sytuacja była tak niebezpieczna, że w sierpniu bolszewicy podeszli byli prawie do samej Warszawy.
W tym okresie lud polski, chłopi i robotnicy, pośpieszył z pomocą rządowi polskiemu. Na czele rządu stanął socjalista tow. Daszyński oraz Witos, i ci wezwali lud do obrony Polski demokratycznej. Lud polski poczuł, że tu chodzi o byt jego Polski, o byt Polski ludowej, i masowo pośpieszył na pole walki. W tych walkach zginął, jako jedyny poseł poległy, socjalista tow. Napiórkowski, wybrany do Sejmu przez robotników łódzkich. Na czele obrony Polski stanął Piłsudski.
Co w owym czasie robili endecy? przedewszystkiem rozpuszczali niesłychane wprost plotki o Piłsudskim — że sprzedał się bolszewikom, że daje im jakieś tajemnicze sygnały, że ożenił się z żydówką itd.
Endecki marszałek sejmu Trąmpczyński dowodził niedwuznacznie, iż sprawa Polski w tej wojnie już jest przegrana. Na naradach u Piłsudskiego endecy grozili mu i stawiali tylko różne zarzuty.
Natomiast pomocy od endeków nie było.
Endecy czemprędzej pakowali manatki i uciekali do Poznania, opowiadając wszystkim, że w Warszawie już wszystko przepadło, że Poznań musi bronić się oddzielnie.
W końcu, jak wiadomo, Polska została obroniona wysiłkiem ludu, chłopa, robotnika i pracu-
