Strona:PL Kieszonkowy słownik języków łacińskiego i polskiego. Cz. 1, Słownik łacińsko-polski.djvu/426

Ta strona została przepisana.

cić (np. pedem, gradum); zwł. a) zwrócić do ucieczki, zwrócić się do ucieczki, uciec (alqm lub currum in fugam; terga vertere = uciekać); b) przewracać, przekopać, przeorać (np. terram aratro); c) obalić, zwalić, wywrócić (np. arcem, moenia, urnam); przen. zniszczyć, zgubić (np. omnia, consilium); d) zmienić, zamienić, odmienić, przemienić (alqd in alqd lub * alqa re) kogoś przerobić, nawrócić; (z jednego języka na drugi) przełożyć, tłumaczyć (Platonem, alqd ex Graeco in Latinum). II. (intr.) i Med. věrtŏr. 1. zwrócić się, skierować się (ad lub in alqd): przen. wyjść, wypaść, wziąć jakiś obrót, wyjść na coś (np. res vertit in laudem, res vertitur in seditionem, quod bene vertat oby się obróciło na dobre). 2. obracać się, toczyć się; poruszać się, krążyć; a) być w jakim stanie, położeniu; na pewnem miejscu (np. inter primos, in periculo). ante ora verti unosić się przed oczyma; b) (o czasie) przebiegać, mijać. anno vertente w przeciągu roku; c) spoczywać na czem, należeć do czego, zależeć od czego (in re, np. virtus tribus in rebus vertitur; omnia in unius potestate vertuntur); d) zmieniać się, wychodzić, przechodzić (in alqd, np. ira vertit(ur) in rabiem).
vĕrū, ūs n ostrze; a) rożen; b) pocisk.
vērŭm ob. verus.
vērǔm-tămĕn adv. ale, a przecież, a jednak, tymczasem.
vērŭs 3 prawdziwy, istotny, rzetelny, rzeczywisty, (timor) uzasadniony. subst. vērŭm, ī n prawda; a) prawdę lubiący, prawdziwy, szczery; b) rzetelny, rozumny, słuszny, należyty. subst. vērŭm, ī n słuszność; c) adv. α) vērē w rzeczywistości, zgodnie z prawdą, w rzeczy samej, w istocie; β) vērō prawdziwie, zaiste; (w odpowiedziach) tak jest, zapewne, rzeczywiście; (przeciwstawnie) αα) ale, jednak, przecież; ββ) zupełnie, wcale. si vero jeśli wcale, jeśli zgoła; iam vero zresztą całkiem; γ) vērăm (= sed) lecz, jednak. verum enim vero ale zaiste, ale zaprawdę.
vĕrūtŭm, ī n pocisk.
vĕrūtŭs 3 uzbrojony pociskiem.
věrvēx, ēcĭs m baran, skop.
vēsānĭă, ae f szał, obłąkanie.
vē-sānŭs 3 bezrozumny, oszalały, wściekły.
vēscŏr, — — 3. żywić się czemś, żyć czemś (alqa re i *alqd); a) jeść, spożywać; b) używać.
vēscŭs 3 a) niszczący; b) wyniszczony, nikły, drobny.
vēsīcă, ae f bańka: a) pęcherz moczowy; b) krosta.
vēsīcŭlă, ae f banieczka; pęcherzyk.
věspă, ae f osa.
věspĕr, ĕrī (i * ĕrĭs) m 1 gwiazda wieczorna. 2. pora wieczorna, wieczór. vesperī i wieczorem; zachód, strona zachodnia.
věspĕră, ae f wieczór.
věspĕrāscō, rāvī, — 3. zmierzchać się, chylić się ku wieczorowi.
věspěrtīlĭō, ōnĭs m nietoperz.
věspěrtīnŭs 3 wieczorny; zachodni.
Věstă, ae f bogini Westa; a) ognisko; b) świątynia We-