137. Mnodzy się ważą Indyji dochrapać
Żądając bogactw gwałtownych nałapać;
Do Kalekutu koło Afrów[a] płyną
I często giną.[1]
138. Ale człowieczy przemysł tak jest śmiały,
Iż ten stary świat widział mu się mały;
Więc przepłynąwszy nurt oceanowy
Nalazł świat nowy.[2]
139. I tak już w koło okrążyło ziemię[b]
Śmiertelnych ludzi tak przeważne plemię[b],
Już Antypodów[c] podziemna krajina
Nam nie nowina.[3]
140. Już Ameryka, już i Magielana[d]
Śmiałym Hiszpanom morzem dojechana,
Szczęśliwe wyspy, on bohatyrski raj,
Wie o nim nasz kraj.[4]
141. Dajmyż[e] już ten dank Hiszpanom i Niemcom,
Francuzom, Włochom, inszym cudzoziemcom,[5]
- ↑ Gwałtownych, bardzo wielkich. Kalekut miasto w Indyjach ws. na brzegu malabarskim.
- ↑ Nalazł świat nowy: Amerykę przez Kolumba r. 1492 odkrytą.
- ↑ Podziemna: w niewłaściwem znaczeniu użyty przymiotnik; tu nie znaczy w ziemi się znajdujący, tylko na drugiej stronie ziemi.
- ↑ Magielana, dziś Patagonija, tak zwana dawniej od Magielana, który pierwszy objechał południową Amerykę. Śmiałym Hiszpanom, przez śmiałych Hiszpanów. Szczęśliwe wyspy, on bohatyrski raj: Tr. na marginesie: Insule fortunatae quas nunc Canarias vocant. Bohatyrski: bohatyrów raj, bo starożytni wyspy te uważali być pobytem bohatyrów, a Polacy trudniąc się naukami i literaturą starożytną mogli o tem wiedzieć, dla czego też poeta mówi: wie o nim nasz kraj. Porównaj Odys. 4, 563 sqq. Virg. Aen. 6, 637 sqq.
- ↑ Dank, ma dwa znaczenia; 1) nadgroda, którą zwycięzca np.
Gdyby u starożytnych poetów nie tak częsta była o nich wzmianka, zapewne by o nich nie wspomniał. Porównaj Hor. Od. I 22, 5. Epod. 9, 31. Ovid. Met. 8, 120.