Strona:PL Klonowic-Flis to jest spuszczanie statków Wisłą.djvu/063

Ta strona została uwierzytelniona.

Pilen porządku swojej burty strzeże
Jak rycerz wieże.[1]
207.   Naprzód[a] głowami wciąż płynie ta strona,
Za nią się ciągnie wszytka[b] zgraja ona;
Drudzy tym czasem, gdy po woli[c] mają,
Odpoczywają.[2]
208.   A gdy się ciągnąc ta strona spracuje,
Wnet na to miejsce świeża następuje;
Tak każda kolej prowadząc tę traftę[d]
Trzyma swą wachtę.[3]
209.   Sama się sobą[e] wiezie gawiedź ona
Splótłszy[f] się jako więc na polu brona.
Na dobrą paszą, gdzie lepsza dziedzina,
Płynie gadzina.[4]
210.   Tak też ty buduj swą komięgę bracie,
Żebyś nie przyszedł ku znacznej utracie:
Czuj tak o sobie jako ta twarz niema
Czyni poziema.[5]

  1. M. nayprzod.
  2. M. T. wszystka.
  3. B. Tr. powoli.
  4. T. te traftę.
  5. M. z sobą.
  6. B. M. i Tr. splotszy.
  1. Z kraju. Tu w innem znaczeniu jak we wrotce poprzedniej; to samo co z brzega. Ztąd nazwa kilku nadgranicznych ziem polskich i sławiańskich np. Krajna, część pow. nakielskiego, granicząca z wojew. pomorskiem; Ukrajina, Krajn w Austryji itd. Pilen, z Gen. jak diligens ordinis, baczny na porządek, patrz Łaz. gr. § 631, 7. Burty: burta, y-ż, brzeg okrętu, czyli statku, niemieckie Bord.
  2. Drudzy, wężowie. Gdy po woli mają, gdy im wolno.
  3. Każda kolej, każda strona, każdy rząd koleją się odmieniając. Wachtę, straż. Nie dość odpowiada rzeczy samej, bo nie o kolejną straż, tylko o kolejną pracę tu chodzi. Traftę — wachtę, rym niedokładny.
  4. Gawiedź, zwykle o ludziach, oznacza chałastrę, podlejszą czeladź, w ogóle hołotę ciekawą w wielkiej liczbie zgromadzoną. Dziedzina właściwie znaczy wieś, majętność, grunt czyj; tu w ogóle tylko ziemię, kraj.
  5. Główna siła porównania: tak też ty buduj swą komięgę bracie z wężami, leży w trzecim wierszu wrotki 205. Jak węże samodzielną robotą komięgę budują, tak i ty samodzielną, własną, nie za pożyczane pieniądze buduj, bo inaczej możesz łatwo przyjść do znacznej straty. Czuj o sobie, pamiętaj o sobie, porównaj 205 czuć o wyspie. Twarz niema, bestyja niema, bezrozumna; np. Skargi kaz. 238: i bestyje i nieme twarzy i drzewa i ziemia nas potępią. (Twarz, twór, stworzenie.) Poziema, po ziemi łażąca, od Adject. poziemy, a, e; to samo co poziomy, poziemny.